Dictionary of Welsh Biography

MEREDITH, JOHN ELLIS (1904 - 1981), gweinidog (Eglwys Bresbyteraidd Cymru) ac awdur yn aelod brwdfrydig o Gymdeithas y Bedol, cymdeithas lenyddol, ac yn mwynhau'n fawr gwmni a chyfraniad deallusion fel yr Athro Idwal Jones a'r Athro R. I. Aaron. Rhoddodd o'i orau i'r diwylliant Cymraeg ac argyhoeddiadau cadarn am ei genedl a'r iaith. Pan benderfynodd Ifan ab Owen Edwards yn sydyn un wythnos y cychwynnai Ysgol Gymraeg annibynnol y dydd Llun canlynol, cafodd gefnogaeth barod rhieni
MEURIG ab IDWAL FOEL (d. 986) mab ieuengaf Idwal Foel. Gan iddo farw yr un flwyddyn â'i nai, Cadwallon, brenin Gwynedd, y mae'n debyg na fu erioed yn frenin ei hunan; eithr cadwyd llinach Rhodri Fawr yng Ngwynedd trwy ei ddisgynyddion ef - gweler Idwal ap Meurig.
PUGH, Syr IDWAL VAUGHAN (1918 - 2010), gwas sifil, Comisiynydd Seneddol dros Weinyddiad (Ombwdsman) (1976-79) Ganed Idwal Pugh ar 10 Chwefror 1918 ym Mlaenau Ffestiniog, Meirionydd, yr hynaf o bum mab Rhys Pugh (chwarelwr, wedyn tocynnwr bws) a'i wraig, Elizabeth (athrawes). Magwyd ef gan berthnasau yn Nhonpentre yn y Rhondda, Morgannwg. Mynychodd Ysgol Ramadeg Y Bontfaen ac enillodd ysgoloriaeth i Goleg St Ioan, Rhydychen, lle y graddiodd yn Mods and Greats (clasuron) yn 1940 cyn ymuno â'r Royal Army
RHODRI MOLWYNOG (d. 754), brenin Gwynedd mab Idwal ap Cadwaladr Fendigaid o linach Cunedda Wledig Dilynwyd ef gan ddau fab - Hywel a Chynan.
VALENTINE, LEWIS EDWARD (1893 - 1986), gweinidog y Bedyddwyr, awdur a chenedlaetholwr Ganwyd Lewis Valentine ar 1 Mehefin 1893 mewn tŷ o'r enw 'Hillside' yn stryd Clip Terfyn yn Llanddulas, sir Ddinbych, yr ail o saith o blant Samuel Valentine (1854-1940), chwarelwr a oedd yn bregethwr cynorthwyol gyda'r Bedyddwyr, a'i wraig Mary (ganwyd Roberts, 1865-1928). Roedd ganddo dri brawd, Richard, Idwal a Stanley, a thair chwaer, Hannah, Nel a Lilian. Bu ei fagwraeth yng nghapel Bethesda
WILLIAMS, DAVID MATTHEW (Ieuan Griffiths; 1900 - 1970), gwyddonydd, dramodydd ac arolygwr ysgolion pair ar anogaeth R. Idwal M. Jones (Bywg., 477). Wedi hynny ysgrifennodd Dirgel ffyrdd, Awel dro ac eraill i Gwmni Wythnos Ddrama Abertawe, ac o leiaf un ddrama ar ddeg dan yr enw 'Ieuan Griffiths', gyda Tarfu'r colomennod, a Dau dylwyth yn eu mysg. Ysgrifennodd a chyfansoddi'r miwsig i opereta a berfformiwyd yng Nghasnewydd yn 1934. Priododd ag Annie Rebecca Morris yng nghapel Dre-wen, Castellnewydd
WILLIAMS, JAC LEWIS (1918 - 1977), addysgydd, awdur , Aberystwyth. Ymhen pedair blynedd, ym 1960, olynodd yr Athro Idwal Jones yn Athro a Deon y Gyfadran honno. Ym 1976 cafodd ei ddyrchafu'n Is-brifathro. Ar ôl iddo fynd i gadair Addysg Aberystwyth y daeth Jac i fri fel ffigur cenedlaethol. Dywedodd Dr W. Gareth Evans amdano, 'Never before had a Professor of Education in the University of Wales achieved such a high profile in the educational, cultural and
WILLIAMS, JOHN LLOYD (1854 - 1945), llysieuydd a cherddor Gwmni Cyhoeddi Foyle, Llundain, a gyhoeddodd hefyd ei gyfrol Y Tri Thelynor. Ysgrifennodd hefyd Byd y Blodau a gyhoeddwyd gan y Meistri Morris a Jones, Lerpwl. Parhaodd hyd ddiwedd ei oes i ymchwilio i wreiddiau a datblygiad cynnar cerddoriaeth Gymraeg. Priodasai Elizabeth Jones, merch Emanuel ac Ann Jones, Tŷ Lawr, Cricieth, a bu iddynt ddau fab, Idwal a Geraint. Bu farw 15 Tachwedd 1945 yn Peacedown
WILLIAMS, PETER BAILEY (1763 - 1836), cherigwr a llenor ei wregys i'w helpu. Dro arall, aeth â Bingley drosodd i Gwm Idwal ac yna i ben Tryfan, y Gluder Fach a'r Gluder Fawr : ar ben Tryfan, cododd arswyd arno trwy lamu o Adda i Efa, fel y gelwir y ddau faen uwchben y dibyn dwyreiniol. Ni soniodd fawr am fynyddoedd yn ei lyfr taith ar Sir Gaernarfon ond anodd credu y buasai wedi tywys gŵr dieithr i'w canol onibai ei fod yn gyfarwydd iawn â'r mannau

Search results

25 - 33 of 33 for "Idwal"