Dictionary of Welsh Biography

HUGHES, ROBERT GWILYM (1910 - 1997), bardd a gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd ar y clasuron. W. St. Bodvan Griffith oedd y prifathro, cyfuniad o wyddonydd a chlasurwr. Daeth R. Gwilym Hughes o dan ddylanwad yr athro Cymraeg, R. E. Hughes, taid Angharad Tomos, y llenor a'r ymgyrchydd. Cyfoedion iddo yn yr ysgol oedd y Dr Carl Witton-Davies, sylfaenydd Cyngor Cristnogion ac Iddewon; W. R. P. George, y bardd-gyfreithiwr; Huw Wheldon, Pennaeth y Gorfforaeth Ddarlledu Brydeinig
IEUAN FYCHAN ap IEUAN ab ADDA (d. c. 1458), uchelwr a bardd Ceir llawer o fanylion amdano yn llyfr Mostyn a T. Allen Glenn, History of the Family of Mostyn of Mostyn (Llundain, 1925). Yn Pengwern, sir Ddinbych, yr oedd yn byw cyn iddo briodi Angharad, aeres Mostyn. Yr oedd yn gyfeillgar â rhai o'r beirdd, e.e. Guto'r Glyn a Maredudd ap Rhys, a cheir ychydig o'i waith ef ei hun yn y llawysgrifau, e.e. yr 'ymryson' rhyngddo â Maredudd ap Rhys. Awgrymir gan
IFOR HAEL olrheinir y Phylip oedd yno yn 1550 yn ôl i ' Tomas ap Ivor hael ap Llywelyn ap Ivor.' Enwir y tri brawd, Morgan, Phylip, ac Ifor Hael yn Peniarth MS 176, Peniarth MS 206, (R. i, 977); gweler hefyd NLW MS 3033B (39-40); Peniarth MS 140 (74-6). I gael yr ach yn gyflawn gweler Dwnn, i, 218. Eu mam oedd Angharad ferch Morgan ap Meredudd, Arglwydd 'Tredegar' (sef y 'Tredegyr' uchod). Ei hail wr oedd Dafydd ap
JAMES, ANGHARAD (fl. 1680?-1730?), prydyddes Roedd yn byw yn y Parlwr, Penanmaen, Dolwyddelan. Rhoddir peth o'i hanes gan Owen Thomas yn Cofiant John Jones, Talsarn, pen. 1. Yno dywedir mai merch oedd hi i James Davies ac Angharad Humphreys, Gelli Ffrydau, Llandwrog, Sir Gaernarfon, ei bod hi'n 20 oed pan briodwyd hi â William Prichard, a oedd yn 60 mlwydd oed ar y pryd, iddi gael addysg dda a dyfod yn hyddysg yn yr iaith Ladin, ei bod yn
JOAN (d. 1237), tywysoges a diplomydd briodolir iddi y mae Helen, Margaret, Gwladus Ddu, Angharad a Susanna. Trwy gydol ei theyrnasiad deng mlynedd ar hugain, chwaraeodd Siwan ran ganolog yn y cysylltiadau rhwng Cymru a Lloegr. Arwydd o bwysigrwydd ei gyrfa fel llysgennad a diplomydd yw'r ffaith fod ganddi'r awdurdod i groesi ffiniau er mwyn trafod gyda dau o frenhinoedd Lloegr gan negodi telerau heddwch sawl gwaith. Oherwydd ei safle
JONES family Llwynrhys, ychwanegwyd darn croes at y tŷ i fod yn dŷ cwrdd, meddir. Parhaodd pregethu yno hyd 19 Hydref 1735. Syrthiodd y tŷ yn furddyn tua 1918. Olrheiniai JOHN JONES (1640? - 1722) ei achau, ar ochr ei dad, John ab Ieuan Lloyd, o deulu Clement, arglwyddi Caron, ac ar ochr ei fam, Angharad ferch Ieuan ap Tomas, o Rydderch Glyn Aeron (Llyfr Golden Grove, copi Castell Gorfod yn Ll.G.C., xiv, L1671). Yr oedd ei frawd
JONES, JOHN (1796 - 1857), pregethwr amlwg a grymus neilltuol, a gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd ; yr oedd yn gerddor rhagorol ac yr oedd ei lais gwych a'i gorff lluniaidd yn help mawr iddo yn ei weinidogaeth. Bu farw 16 Awst 1857; claddwyd yn Llanllyfni - y mae colofn ar ei fedd. Gweler hefyd yr erthygl am ei hen nain Angharad James.
JONES, WILLIAM (1675? - 1749), mathemategwr lawysgrifau Newton, i'r 3ydd Iarll Macclesfield, ac ni châi Richard Morris mwyach olwg arnynt. Edrydd Angharad Llwyd iddi hithau gynnig eu rhestru, ond cael ei gwrthod ar y tir ' nad oeddynt yn werth y drafferth.' Bu'r iarll yn sôn am eu rhoi yn yr Amgueddfa Brydeinig, ond ni wnaethpwyd hynny. Mae'r rhan fwyaf ohonynt yn dal yng nghartref yr Iarll, castell Shirburn. Ond yn 1899 prynwyd nifer gan Syr John
LLOYD, JOHN (1733 - 1793), clerigwr a hynafiaethydd , ii, 421), a'i benodi yntau'n rheithor Caerwys (op. cit., ii, 12). Bu farw 22 Mai 1793, a chladdwyd yng Nghaerwys. Ei wraig (1769) oedd Martha (bu farw 1810), ferch Francis Williams; o'u hamryw blant, y mae'n rhaid enwi Angharad Llwyd a hefyd Llewelyn Lloyd (1770 - 1841), a fu'n rheithor Nannerch (Thos., op. cit., ii, 422) o 1810 hyd 1841. Ystyrid John Lloyd o Gaerwys yn gryn ysgolhaig yn ei ddydd
LLWYD, ANGHARAD (1780 - 1866), hynafiaethydd Ganwyd 15 Ebrill 1780 yng Nghaerwys, Sir y Fflint, merch John Lloyd, rheithor Caerwys. Yr oedd Angharad Llwyd yn aelod o (ail) Gymdeithas Cymmrodorion Llundain, a derbyniodd lawer o fedalau aur ac arian mewn eisteddfodau am ei thraethodau. Yn eisteddfod y Trallwng, 1824, cafodd yr ail wobr am 'Catalogue of Welsh Manuscripts, etc., in North Wales'; dau draethawd arall o'i heiddo oedd 'Genealogy
LLWYD, RICHARD (Bard of Snowdon; 1752 - 1835) , Translations from the British (Chester, 1804). Yn 1837 cyhoeddwyd The Poetical Works of Richard Llwyd, The Bard of Snowdon, comprising Beaumaris Bay … with a Portrait and a Memoir of the Author. Yr oedd yn bur gyfarwydd ag Angharad Llwyd - hyn sydd yn cyfrif paham y ceir rhai o'i lawysgrifau ef ymhlith ei chasgliadau hi (yn Ll.G.C. - casgliad Kinmel Park).
LLYWELYN ap SEISYLL (d. 1023), brenin Deheubarth a Gwynedd Ni wyddys ddim am ei dad, eithr yn ôl rhai achau diweddar yr oedd ei fam, Prawst, yn ferch Elisedd, mab iau i Anarawd ap Rhodri Fawr. Gan i Lywelyn briodi Angharad, merch Maredudd ab Owain ap Hywel Dda, yr oedd ganddo hawl, o bell, i olyniaeth yn Neheubarth a Gwynedd, hawl y gellid, yn amgylchiadau'r cyfnod, ei gwneuthur yn sylwedd gan arweinydd nerthol ac uchelgeisiol. Un felly'n union oedd

Search results

25 - 36 of 72 for "Angharad"