Dictionary of Welsh Biography

THOMAS, THOMAS GEORGE (Is-Iarll Tonypandy), (1909 - 1997), gwleidydd Llafur a Llefarydd Tŷ'r Cyffredin fel pregethwr lleyg gyda'r Methodistiaid, gyrfa a ymestynnodd am ddeugain mlynedd, yn gyfrifol am ei arwain i bron pob tref yng Nghymru a hyd yn oed i'r Unol Daleithiau. Aeth George Thomas i mewn i fywyd gwleidyddol drwy Undeb Cenedlaethol yr Athrawon. Cafwyd ef yn anghymwys i wasanaethu yn y fyddin yn ystod yr ail ryfel byd a bu'n blismon gwirfoddol gan esgyn i statws rhingyll. Etholwyd ef i
TREVOR family Brynkynallt, 1693. Yn 1695, fodd bynnag, collodd ei swydd fel Llefarydd (12 Mawrth) a'i alltudio o'r Tŷ (16 Mawrth) am lwgr-wobrwyo - ychydig o wythnosau wedi iddo fod bron â chael ei ddewis yn arglwydd-ganghellor (Luttrell, Brief Relation, ii, 326, 350). Cafodd ei swyddi Cymreig yn ôl yn 1705. Bu farw yn Llundain, 20 Mai 1717, gan adael ar ei ôl enw da oblegid ei wybodaeth o'r gyfraith a'i ddi-dueddrwydd fel
TREVOR family Trefalun, Plas Teg, Laud fel 'of noe such moment') ynglŷn â'r gofadail a osododd er cof am ei wraig yn eglwys Gresford (1634-5). Cymerth hefyd rai cyfrannau o dir yn 'y blanfa' yn Ulster (1609-11), eithr nid ymddengys iddo dreulio llawer o amser (os dim, yn wir) yno hyd nes iddo, ac yntau bron yn 80 oed, fynd i Newry i fod yn llywiawdr y dref honno (c. 1634-5). Bu farw yn 1638 a chladdwyd ef yn Gresford, ac aeth
VAUGHAN family Pant Glas, ' fe'i goroeswyd gan ei fab Henry; bu ei weddw Joan (Townshend, o Sir Amwythig) farw ddiwedd 1663 neu ddechrau 1664, yn y Pant Glas, yn 74 oed. Ar ôl John Vaughan daeth HENRY VAUGHAN (I), y dywedir, ar dystiolaeth unfryd bron, iddo gael ei ladd yn y Rhyfel Cartrefol, wrth ymosod ar gastell Hopton yn Sir Amwythig, fis Chwefror 1644, eithr hawlia awdur The Garrisons of Shropshire, 1642-8, mai i deulu o
VAUGHAN, EDWIN MONTGOMERY BRUCE (1856 - 1919), pensaer llywodraethol yr hyn a ddechreuwyd ei alw'n Ysgol Feddygaeth Genedlaethol Cymru. Wedi'r cyfan 'yr ysbyty yw'r Ysgol Feddygaeth, bron'. Ni fu Bruce Vaughan fyw, gwaetha'r modd, i weld Ysgol Feddygaeth Genedlaethol Cymru yn agor fel sefydliad clinigol mewn partneriaeth ag Ysbyty'r Brenin Edward VII ym 1921. Fe'i trawyd â salwch ym mis Ebrill 1919 a bu farw ddeufis ar ôl hynny ar 13 Mehefin 1919. Yng ngeiriau
WALTERS, THOMAS (1729 - 1794), gweinidog gyda'r Annibynwyr . Cododd dŷ cwrdd yn 1765, a hynny bron ar drothwy hen eglwys Philip David ym Mhenmain; cyfeirid at y capel fynychaf dan yr enw lled-Fethodistaidd ' y Tynewydd ' ('Bethel ' oedd ei enw priod), a bu Williams Pantycelyn, David Williams Llysfronydd, a phregethwyr Methodistaidd eraill, yn pregethu ynddo. Tua 1765, urddwyd Thomas Walters (gan y gynulleidfa ei hunan, â dilyn esiampl y New Inn - gweler dan
WATKIN, MORGAN (1878 - 1970), ysgolhaig ac Athro yn Gymraeg o'r gwraidd. Ond y mae bron yn sicr fod corff mawr y geiriau Ffrangeg a fenthyciodd y Gymraeg hyd at ganol y 14eg ganrif wedi dod yn syth o'r Ffrangeg. Cymwynas fawr Morgan Watkin oedd agor led y pen ffenestr newydd ar agwedd bwysig o lên y Cymru a oedd wedi aros yn rhy hir o dan lestr. Caiff ei ddilynwyr hidlo'i dystiolaeth a phwyso a mesur ei ddadleuon. Ond, bellach, ni fydd yn deg eu
WEBB, HARRI (1920 - 1994), llyfrgellydd a bardd hefyd sgrifennu'n gain gyda dyfnder a harddwch tyner. Sgrifennai am Gymru ac ar gyfer Cymru yn unig: petai bardd cenedlaethol yr adeg honno ef fyddai'r dewis cyntaf siŵr o fod. Saesneg oedd iaith y cyfan bron o'i farddoniaeth, er i'w gerdd Gymraeg wych 'Colli Iaith' ddod yn glasur a berfformiwyd yn aml wedi ei gosod i gerddoriaeth gan Meredydd Evans a'i chanu gan Heather Jones. Yn ei flynyddoedd olaf
WHEELER, y Fonesig OLIVE ANNIE (1886 - 1963), seicolegydd ac addysgydd un o 33 o ymgeiswyr benywaidd yn yr etholiad cyffredinol hwnnw. Gan ddilyn esiampl ei rhagflaenydd academaidd yng Ngholeg y Brifysgol, yr Athro Millicent Mackenzie (1863-1942), safodd Wheeler hithau yn aflwyddiannus fel ymgeisydd Llafur. Er i Wheeler fethu, bu bron iddi ddyblu'r bleidlais Lafur ym Mhrifysgol Cymru gan ennill 309 o bleidleisiau yn erbyn 497 i ymgeisydd buddugol y Rhyddfrydwyr
WHITFORD, RICHARD (d. 1542?), offeiriad ac awdur bu farw, serch bod rhai'n credu iddo fyw bron hyd ddiwedd oes Mari frenhines. Rhydd y D.N.B. restr o 16 o lyfrau a gyhoeddwyd ganddo; chwanegodd yr archddiacon A. O. Evans bedwar llyfr arall. Y pwysicaf i ni yw ei gyfieithiad Saesneg o Imitatio Thomas à Kempis (noder fodd bynnag mai i Jean Gerson y priodola Whitford y llyfr). Yn 1556 y cyhoeddwyd y cyfieithiad dan enw Whitford, ond yr oedd wedi
WILKINSON, JOHN (1728 - 1808), 'tad y fasnach haearn' canlyniad fod yr archebion o wledydd tramor (a ddechreuasai gyda Rwsia a Thwrci yn ystod rhyfel 1768-74, a Ffrainc yn 1775) yn cynyddu yn fawr; golygai hyn hefyd mai efe yn unig, o'r bron, a allai dyllu sylindrau ar gyfer peiriannau ager Boulton a Watt am yr 20 mlynedd cyntaf ar ôl iddo gael y 'patent.' Defnyddiai rai o'r peiriannau hyn i gymryd lle grym dwr - gofalasai eisoes, trwy brynu'r rhan fwyaf o'r
WILLIAM(S), ROBERT (1744 - 1815), bardd, amaethwr Owen Edwards y mae ein hadnabyddiaeth ohono, a'n gwybodaeth amdano, bron i gyd yn ddyledus. Bu farw yn Awst 1815 - claddwyd ef ar 1 Medi, yn Llanfor. Yr oedd William Edwards yr emynydd (1773 - 1853), yn nai fab brawd ac yn ddisgybl barddol iddo.

Search results

277 - 288 of 303 for "Bron"