Dictionary of Welsh Biography

POWELL, PHILIP (1594 - 1646), Mynach o Urdd Sant Benedict, a merthyr Inn, Llundain. Yn ystod yr 20 mlynedd nesaf bu'n gaplan i wahanol deuluoedd yn siroedd Dyfnaint a Gwlad-yr-Haf, hyd ddechrau'r Rhyfel Cartref. Wedi gwasanaethu fel caplan i'r milwyr brenhinol, ceis iodd anelu at Sir Fynwy, yn 1646, ond fe'i daliwyd ger y Mamwyl (Mumbles) ar 22 Chwefror 1646, gan y Capten Crowther a'i cadwodd yn garcharor am ddau fis ar ei long ar forffyrdd Penarth cyn ei ddanfon ar
POWYS, JOHN COWPER (1872 - 1963), nofelydd, bardd, beirniad llenyddol, ac athronydd poblogaidd Yr unig un o feibion Charles Francis Powys i bwysleisio hawl ei dad i dras Gymreig; ganwyd yn Shirley, swydd Derby, ar 8 Hydref 1872, yn un o un-ar-ddeg o blant. Yno yr oedd y tad yn dal ei fywoliaeth eglwysig gyntaf, ond yn 1879 symudodd i Dorchester, a thrachefn yn 1885 i ficeriaeth Montacute, yng Ngwlad-y-Haf. Yn ei hunangofiant (1934) dywed fod y tad yn cyhoeddi ei ddisgyniad o Rodri Mawr
PRICE, JOHN (1857 - 1930), cerddor ' Dyddiau haf ' a darnau eraill, yn boblogaidd. Bu farw 21 Ebrill 1930, a chladdwyd ei ym mynwent Beulah.
PRICE, PETER (1864 - 1940), gweinidog (A) ef i brifysgol Caergrawnt (heb gyswllt colegol) Hydref 1897, ac ymhen blwyddyn ymaelododd yng Ngholeg y Breninesau, Caergrawnt, a graddio gydag anrhydedd mewn athroniaeth yn 1901. Cafodd radd M.A. yn 1939. Ailgydiodd yn ei weinidogaeth yn 1901. Priododd yn Ionawr 1902 â Letitia Williams, Tŷ Gwyn, Llanrwst. Symudodd i Fethania, Dowlais, yn haf 1904, eglwys o dros 600 o aelodau, lle'r oedd y cerddor
PRICHARD, CARADOG (1904 - 1980), nofelydd a bardd Gymraeg a Saesneg yng Ngholeg y Brifysgol, Caerdydd, gan raddio yn 1933. Yn ystod yr un haf priododd Mattie Adele Gwynne Evans (1908-1994), athrawes a ddeuai'n wreiddiol o'r Gilfach-goch. Yn 1934 symudodd y ddau i Lundain lle parhaodd Caradog i newyddiadura. Bu'n is-olygydd ar y News Chronicle am rai blynyddoedd ond derbyniodd yr alwad i'r fyddin yn 1942; disgrifiodd ei hyfforddiant milwrol yn
PROBERT, LEWIS (1837 - 1908), gweinidog a phrifathro coleg gyda'r Annibynwyr Parch. Henry Oliver, Pontypridd. Derbyniwyd ef i Goleg Aberhonddu yn haf 1863. Gwnaeth gynnydd cyflym gyda'i efrydiau a daeth yn bregethwr eithriadol boblogaidd, ac ymhell cyn iddo orffen ei gwrs yr oedd eglwys Bodringallt neu Gelligaled gynt wedi ymserchu ynddo. Urddwyd ef yno fel ei gweinidog cyntaf, Gorffennaf 1867. Bryd hynny yr oedd Cwm Rhondda yn dechrau datblygu a phobl o'r wlad yn dylifo yno
PRYS, EDMWND (1544 - 1623), archddiacon Meirionnydd, a bardd debyg iddo farw yn 1643 gan i Robert Lloyd ei ddilyn yn Llanfechell yn haf y flwyddyn honno. Efallai mai ef oedd yr Edmund a rydd J. E. Griffith ymysg meibion yr archddiacon o'r ail wraig; os felly, efe, y mae'n debyg, yw'r Edmund Price, 'of Wales,' y dywed Venn (Alumni Cantabrigienses) iddo ymaelodi ym Mhrifysgol Caergrawnt o Goleg Queens' yn nhymor y Grawys, 1615/6, graddio 1618/9 (M.A., 1622). Am
PRYS, JOHN PRICHARD (fl. c. 1704-21) Eglwysael, Llangadwaladr, bardd Cadwyd peth o'i waith mewn llawysgrifau, yn cynnwys englynion ateb i rai T. Jones yn ei Almanac am 1704, a nifer o ganeuon rhydd, yn gerddi crefyddol, moesol, a serch. Cyhoeddwyd ei gasgliad, Difyrwch Crefyddol, yn 1721; cyhoeddwyd hefyd garol haf o'i waith yn Dwy o Gerddi Duwiol (gweler Bibliog. of Welsh Ballads).
PRYSE, ROBERT JOHN (Gweirydd ap Rhys; 1807 - 1889), hanesydd a llenor ddwy wobr gyntaf ac ef oedd yr uchaf yn yr arholiad cyntaf am M.D. Yn ystod gwyliau'r haf aeth i Gaergybi fel arfer. Gweithiodd yno'n galed iawn, cafodd annwyd trwm a throdd hwnnw'n ddarfodedigaeth. Bu farw yn nhŷ ei rieni, Vale View, Dinbych, 13 Tachwedd 1862, a chladdwyd ef ym mynwent eglwys Dewi Sant. Gadawodd 40,000 o linellau o farddoniaeth, y rhan fwyaf yn gyfansoddiadau eisteddfodol
PRYTHERCH, WILLIAM (1804 - 1888), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd Ganwyd 28 Mehefin 1846 yn Llwyn Owen, fferm ym mhlwyf Cilycwm. Bu'n ysgolfeistr yn Nhycroes, Garnswllt, a Phentrebach. Dechreuodd bregethu 10 Medi 1863 ym Mhentrebach, ysgoldy dan nawdd eglwys y Gopa, Pontardulais. Ym mis Hydref 1868 cymerodd ofal eglwysi Brechfa a Phontynyswen, ac yn haf 1869 priododd â Margaret Gregory, Rhosili. Ordeiniwyd ef yn Llandeilo, 9 Awst 1870, ac yn 1872 dychwelodd i'r Gopa
PUGH, ELLIS (1656 - 1718), Crynwr ac awdur Annerch ir Cymru Gymry eraill ar y daith hir i Pennsylvania. Cyraeddasant Barbadoes fis Mawrth 1687 a Pennsylvania yn yr haf. Ymsefydlodd Pugh yn agos i Gwynedd, Philadelphia County (Montgomery County yn awr). Bu'n amaethu ac yn gweinidogaethu i'w gyd- Gymry. Yn 1706 aeth i Gymru, eithr dychwelodd yn 1708 a pharhau i weinidogaethu. Bu farw 3 Hydref (3 Rhagfyr medd Blackwell) 1718. Gadawodd ar ei ôl lawysgrif ei
PUGH, WILLIAM JOHN (1892 - 1974), Cyfarwyddwr Arolwg Daearegol Prydain Fawr gwnaed ef yn farchog yn 1956. Priododd yn Llundain yn ystod haf 1919, Manon Clayton Davies Bryan (a fu farw 1973), ail ferch Joseph Davies Bryan, Alexandria, Yr Aifft; bu iddynt bedwar mab. Bu ef farw ar 18 Mawrth 1974 yn 171 Oakwood Court, Kensington, Llundain.

Search results

169 - 180 of 241 for "Haf"