Dictionary of Welsh Biography

ROBERTS, ELIS (d. 1789), cowper, baledwr, ac anterliwtiwr O blwyf Llanddoged ger Llanrwst. Ni wyddys fan na blwyddyn ei eni; o Feirion hwyrach y daeth i Landdoged. Yng nghofrestrau plwyf Llanddoged ceir cyfeiriad pendant at ' Ellis Roberts Cooper and Elizabeth his Wife' o dan 1753. Ni ellir bod yn sicr mai yr un yw'r ' Ellis Robert and Ellen his wife' y cofnodir bedyddio plant iddynt rhwng 1742 a 1748. O 1765 Grace yw enw gwraig Elis Roberts. Dan 1
ROBERTS, ELLIS (Elis Wyn o Wyrfai, Eos Llyfnwy, Robin Ddu Eifionydd; 1827 - 1895) Bedyddwyr yn Birmingham (Spinther, iv, 397). MORRIS ROBERTS (Eos Llyfnwy) (c. 1797 - 1876), melinydd a bardd Barddoniaeth Diwydiant a Busnes Dywed John Jones ('Myrddin Fardd') yn Enwogion Sir Gaernarfon mai ychydig o'i waith barddonol a gyhoeddwyd; gwyddys ddarfod cyhoeddi ei Awdl Marwnad y Parch. Edward Jones, A.C., Curad Parhaus Llandegai … yr hwn a fu farw Rhagfyr 15fed 1845. Bu farw 25 Gorffennaf 1876
ROBERTS, EMRYS OWEN (1910 - 1990), gwleidydd Rhyddfrydol a gwas cyhoeddus masnachol. Roedd yn Llywydd Cynghrair Cenedlaethol y Rhyddfrydwyr Ifanc, 1946-48, a Phlaid Ryddfrydol Cymru, 1949-51. Roedd yn aelod o Gyngor Ewrop, 1950-51. Roedd hefyd yn aelod o ddirprwyaethau seneddol i'r Almaen, Iwgoslafia, Romania a Sweden. Er mai am chwe blynedd yn unig y bu Emrys Roberts yn eistedd dros sir Feirionnydd, gwnaeth argraff fawr ar ei gyd-aelodau seneddol o'r cychwyn cyntaf oherwydd
ROBERTS, EVAN (d. 1650), Piwritan cynnar Credir gan rai mai ef oedd y Roberts a ddiarddelwyd gan esgob Ty Ddewi yn 1634 am ei anghydffurfiaeth. Y mae'n sicr iddo gael ei benodi gan Bwyllgor y Gweinidogion Anrheithiedig yn 1642 i bregethu yn Saesneg a Chymraeg ym mhlwyf Llanbadarn-fawr, Sir Aberteifi, a'r plwyfi cyfagos, am gyflog o £100 y flwyddyn, ac iddo gael ei benodi'n weinidog y plwyf hwnnw yn 1646. Yn 1649 cyhoeddodd Sail Crefydd
ROBERTS, EVELYN BEATRICE (Lynette) (1909 - 1995), bardd a llenor . Cafodd Roberts a Rhys ddau blentyn. Ganwyd merch, Angharad, ym Mai 1945, a mab, Prydein, yn 1946. Yn 1949 cafodd Lynette ysgariad oddi wrth Rhys a bu'n byw mewn carafán a brynwyd iddi gan ei thad, i ddechrau ym mynwent Talacharn ac wedyn ar safle dibreswyl yn Bell's Wood, Hertfordshire, yn ymyl ysgol breswyl ei phlant. Tra'n byw yn Bell's Wood, ceisiodd lunio blodeugerdd o farddoniaeth ranbarthol, ond
ROBERTS, Syr GEORGE FOSSETT (1870 - 1954), milwr, gwleidydd a gweinyddwr 1922, urddwyd ef yn farchog yn 1935 a derbyniodd y C.B. yn 1942. Dyfarnwyd iddo radd LL.D. er anrhydedd gan Brifysgol Cymru yn 1947. Dewiswyd ef yn ynad heddwch dros Geredigion yn 1906, fe fu'n Uchel Siryf yn 1911-12 ac yn Ddirprwy Lifftenant y sir o 1929. Priododd, 29 Medi 1896, â Mary, merch hynaf John Parry, Glan-paith, Ceredigion. Bu hi farw 26 Mai 1947. Bu iddynt ddwy ferch. Ymgartrefent yng
ROBERTS, GORONWY OWEN (Barwn Goronwy-Roberts), (1913 - 1981), gwleidydd Llafur Gymanwlad ym Mawrth 1974, gan wasanaethu yno tan Ragfyr 1975 dan George Brown. Roedd wedyn yn Weinidog Gwladol yn y Swyddfa Dramor, Rhagfyr 1975-Mai 1979, a Dirprwy Arweinydd Tŷ'r Arglwyddi o 1979 hyd at ei farwolaeth. Tra oedd yn y Swyddfa Dramor, teithiodd yn helaeth i wledydd tramor. Roedd yn un o Ymddiriedolwyr Ymddiriedolaeth Oppenheimer ar gyfer Cyn- Filwyr, ac ym 1965 penodwyd ef yn gadeirydd
ROBERTS, GWEN REES (1916 - 2002), cenhades ac athrawes wrth y Pwyllgor Rhanbarthol Llenyddiaeth Ddiwinyddol i ysgrifennu llyfr ynghylch daearyddiaeth a hanes Israel a Gwlad Iorddonen, cais y bu ei phrofiad personol o deithio i Israel, Gwlad Iorddonen, a'r Aifft yn 1962 yn sail anhepgor ar gyfer ei gyflawni. Llyfrau yn iaith Mizo oedd y rhain oll. Er mai bylchog iawn oedd gwybodaeth Gwen o'r iaith pan gyrhaeddodd Aizawl, ac mai yn Saesneg yr ysgrifennodd
ROBERTS, GWILYM OWEN (1909 - 1987), awdur, darlithydd, gweinidog a seicolegydd Ganwyd Gwilym O. Roberts (drwy amryfusedd ni chofrestrwyd enw canol llawn ar ei dystysgrif geni er mai Owen a nodir yn nogfennau'r brifysgol) ar y 22 Gorffennaf 1909 yng Ngherniog, Pistyll, Sir Gaernarfon, yn fab i William Owen Roberts, ffermwr a phregethwr cynorthwyol adnabyddus, a'i wraig Mary Elisabeth Roberts, gwniadwraig. Cafodd ei addysg yn Ysgol Sir Pwllheli a mynd ymlaen i Brifysgol
ROBERTS, HOWELL (Hywel Tudur; 1840 - 1922), bardd, pregethwr a dyfeisydd Ganwyd 21 Awst 1840 ym Mron yr Haul, (Blaenau) Llangernyw, Sir Ddinbych, y trydydd o wyth o blant. Symudai'r teulu'n aml gan mai adeiladu a gwerthu tai oedd gwaith eu tad. Dechreuodd ymddiddori mewn mesur tir a dod yn bur fedrus yn y grefft. Pan oedd yn 13 oed rhoes gynnig ar bregethu. Mynychodd ysgol yn Abergele am blwc a dywedir iddo fod am ysbaid yn y Mechanics Institute, Lerpwl. Tua 1853
ROBERTS, HUGH (1644? - 1702), Crynwr talaith Gymreig yn Pennsylvania; ymunodd, gydag 16 eraill o wŷr Penllyn, i brynu parsel o dir a alwyd yn Merion (yn y ' Welsh Tract') yn Pennsylvania; ef a arweiniodd yr ail fintai o ymsefydlwyr o Sir Feirionnydd dros y môr - cafodd docyn aelodaeth iddo ei hun a'i deulu, 2 Mai 1683, i'w trosglwyddo i Bennsylvania. Wedi iddo ymsefydlu yn America daeth yn bur adnabyddus ymysg y Crynwyr, a theithiai lawer
ROBERTS, IOAN (1941 - 2019), newyddiadurwr, cynhyrchydd ac awdur dyn geiriau. Penderfynodd wneud cais i'r Cymro am swydd fel newyddiadurwr ac er nad oedd ganddo'r cymwysterau ffurfiol, nid oedd gan y Golygydd, D. Llion Griffiths, ddim amheuaeth mai ef oedd yr un i lenwi'r swydd. Sylwodd Gwilym Owen ar ei flaengaredd fel newyddiadurwr ac fe'i penododd yn olygydd rhaglen newyddion Y Dydd ar HTV yn 1977. O ganlyniad i ddyfodiad S4C yn 1982 cafodd Y Dydd ei diddymu a

Search results

1441 - 1452 of 1867 for "Mai"