Dictionary of Welsh Biography

NICHOLAS, JOHN MORGAN (1895 - 1963), cerddor ddwy o recordiau'r canwr. Lluniodd weithiau offerynnol hefyd, er enghraifft i'r sielydd Ffrancon Thomas, ac roedd rhai o'i weithiau yn repertoire yr oböydd enwog, Léon Goossens. Cyflwynodd ddau ddarn i obo a phiano, 'Rhapsody' a 'Melody', i goffadwriaeth ei ferch, a oedd yn oboydd addawol. Ei gyfansoddiad mwyaf adnabyddus yw ei glasur o emyn-dôn, 'Bryn Myrddin', a luniwyd i eiriau Titus Lewis, 'Mawr
NICHOLAS, WILLIAM RHYS (1914 - 1996), gweinidog ac emynydd ymddangosodd maes o law yn 1960. Ond yn 1947 ymadawodd i fod yn weinidog ar eglwys Annibynnol y Bryn, Llanelli, cyn symud yn 1952 i weinidogaethu yn Horeb a Bwlch-y-groes yng Ngheredigion. Oddi yno symudodd i'r Tabernacl, Porth-cawl hyd ei ymddeoliad yn 1982, gan barhau i fyw yn yr ardal honno. Ym Mhorth-cawl yn arbennig bu'n gefn i fudiadau Cymraeg, gan hyrwyddo sefydlu ysgolion Cymraeg a sylfaenu papur bro
OWAIN ap GRUFFYDD (fl. 1260), tywysog yng Ngwynedd mab hynaf Gruffydd ap Llywelyn I, a Senena, a brawd Llywelyn II. Cadwyd ef yn garcharor gan ei frawd David II am flynyddoedd eithr trefnodd y brenin Harri III, yng nghytundeb Woodstock (1247), iddo gael cyfran o Eryri. Wedi brwydr Bryn Derwin (1254) cymerth Llywelyn II ei diroedd oddi arno a bu mewn carchar yr eiltro, ac am gyfnod hir. Bu raid i Lywelyn ei ryddhau, fodd bynnag, wedi'r gorchfygiad
OWAIN, OWAIN LLEWELYN (1877 - 1956), llenor, cerddor, a newyddiadurwr Haf'. Trefnwyd gorymdaith gyda seindorf Nantlle ar y blaen i groesawu'r ddau adre o'r eisteddfod honno. Priododd (1) Claudia Roberts, 12 Mehefin 1916 a bu iddynt un ferch. Bu farw ei wraig 29 Tachwedd 1918 a phriododd (2) yn 1921 Enid May Jones, Y Felinheli. Bu farw yn ei gartref Bryn-y-coed, 10 Pretoria Avenue, Caernarfon, 8 Ionawr 1956 gan adael gweddw, a mab a merch. Amlosgwyd ei weddillion ym
OWEN, GERALLT LLOYD (1944 - 2014), athro, cyhoeddwr, bardd Meirionnydd. Enillodd ei frawd Geraint (ganwyd 1941) Goron yr Eisteddfod Genedlaethol yn 2011 ac fe'i harwisgwyd yn Archdderwydd yn 2016. Addysgwyd Gerallt yn yr ysgol leol - 'Hen Goleg bach y Sarnau' fel y cyfeirid ati gan Bob Lloyd (Llwyd o'r Bryn) - yna yn Ysgol Tŷ Tan Domen y Bala a'r Coleg Normal ym Mangor lle y derbyniodd dystysgrif athro yn 1966. Yn ystod ei gyfnod yn y chweched dosbarth symudodd y
OWEN, JAMES (1654 - 1706), gweinidog ac athro Ymneilltuol, a diwinydd Ganwyd 1 Tachwedd 1654 yn y Bryn (Brynmeini), Abernant, Caerfyrddin, yn ail fab i John Owen. Yr oedd ei fam (na wyddys mo'i henw) yn nith i'r esgob Thomas Howell ac i'r llythyrwr James Howell; ei thref-tad hi oedd y Bryn, a berthynai i'w thaid Thomas Howell, ficer Cynwyl Elfed ac Abernant a chyn hynny curad Llangamarch - llithrodd Ant. Wood gan ddweud mai yn y Bryn, Abernant, y ganed James Howell
OWEN, JEREMY (fl. 1704-44), gweinidog Presbyteraidd ac awdur Mab David John Owen o'r Bryn, Abernant, Caerfyrddin (1651? - 1710), ac felly nai i James Owen ac i Charles Owen. Bu'r tad (a breswyliai ym Mhwllhwyaid) am amser maith yn henuriad athrawiaethol yng nghynulleidfa Henllan Amgoed, cyn ei urddo'n fugail arni tua 1705. Fel ei frawd James, yr oedd ef yn dilyn Baxter yn ei ddiwinyddiaeth, ac yn Bresbyteraidd ei syniadau ar drefn eglwysig. Ond yr oedd yn
OWEN, ROBERT (1885 - 1962), hanesydd, llyfrbryf ac achyddwr gyfraniad i hanes a llenyddiaeth Cymru. Priododd ym mis Mehefin 1923 â Nel Jones, merch o Gaeathro a gwnaethant eu cartref yn Ael-y-bryn, Croesor. Ganwyd iddynt ddwy ferch a mab. Yr oedd yn ddarlithydd poblogaidd ryfeddol ymhob rhan o Gymru a thros y ffin, mewn cymdeithasau Cymraeg. Oherwydd ei ddiddordeb mewn pobl a'u hachau tueddai i godi ysgyfarnogod a mynd ar eu trywydd wrth ddarlithio. Fe'i cyhuddid
OWEN, WILLIAM (1813 - 1893) Prysgol,, cerddor dirwestwyr Eryri yng nghastell Caernarfon. Bu ei anthem, ' Ffynnon Ddisglair,' a'r tonau ' Alma ' a ' Deemster,' yn boblogaidd, ond fe gofir am William Owen fel awdur y dôn ' Bryn Calfaria,' sydd yn aros yn boblogaidd, ac a genir yn Lloegr yn y cywair mwyaf. Wedi iddo briodi merch y Prysgol, symudodd yno i fyw ar ddymuniad ei dad-yng-nghyfraith, a bu'n flaenor ac arweinydd y canu yng nghapel Methodistiaid
OWENS, JOHNNY RICHARD (JOHNNY OWEN; 1956 - 1980), paffiwr Ganwyd Johnny Owen yn Ysbyty Gwaunfarren ym Merthyr Tudful ar 7 Ionawr 1956, y pedwerydd o wyth o blant i Dick Owens (1927-2013) a'i wraig Edith (ganwyd Hale, 1927). Ei enw bedydd oedd Johnny Richard Owens. Treuliodd ei fagwraeth yn 12 Heol Bryn Selu, tŷ cyngor ar rent ar stâd fawr Gellideg. Datblygodd ddiddordeb mewn paffio yn wyth oed, a dechreuodd fynychu Clwb Amatur Merthyr gyda'i frawd
PENNANT family Penrhyn, Llandegai . RICHARD PENNANT (1737? - 1808) Beth bynnag am y gwir gyswllt rhwng yr hen a'r newydd, nid oedd ddadl am bersonoliaeth bwerus Richard Pennant. Bywiogodd weithgarwch chwarel Cae-braich-y-cafn, cafodd (yn 1786) les ar dir Pen-y-bryn gan yr esgob Warren i godi'r cei, datblygodd y fasnach mewn llechi ysgrifennu, codi melinau llifio yng Nghoed-y-parc (cerrig llechi) a Nant Gwreiddiog (cerrig caled); llawn
POWEL, WATCYN (c. 1600 - 1655) Ben-y-fai, Nhir Iarll, gŵr bonheddig, bardd, ac achydd mab Hopcyn Powel, a nai i Antoni Powel o Lwydarth. Fe'i hyfforddwyd yng nghelfyddyd cerdd dafod, a cheir chwech o'i gywyddau yn llaw Tomas ab Ieuan o Dre'r-bryn yn llawysgrif Llanover B 1. Ychydig a wyddom amdano, ond dengys y marwnadau a ganwyd iddo gan Edward Dafydd a David Williams ('Dafydd o'r Nant') ei fod yntau, fel ei ewythr, yn achydd ac yn ŵr cyfarwydd â chelfyddyd herodraeth. Ond cyn

Search results

109 - 120 of 177 for "Bryn"