Dictionary of Welsh Biography

GROSSMAN, YEHUDIT ANASTASIA (1919 - 2011), gwladgarwraig Iddewig ac awdur Tel-On ('Bryn Cadernid'), gan ddysgu sut i ffrwydro pontydd a chyffyrdd rheilffordd. Ym Mai 1936, cychwynnodd ar ei hastudiaethau yn y Brifysgol Iddewig ac yn Ysgol Cyfraith Jerwsalem, ac yn Ebrill 1942 daeth yn aelod o'r Gwasanaeth Tiriogaethol Atodol (yr ATS), cangen fenywaidd wirfoddol lluoedd arfog Prydain. Fe'i rhyddhawyd o'r ATS ym Mai 1946; roedd eisoes wedi ymuno er Chwefror y flwyddyn honno
GRUFFUDD FYCHAN Syr (d. 1447), milwr , cydnabu'r pedwar iddynt dderbyn gan arglwydd Powys eu cyfran o'r wobr am ddal Syr John Oldcastell. Y mae'n fwy na thebyg mai ar ôl hyn y gwelodd Gruffudd Fychan fwyaf o wasanaeth yn Ffrainc. Syrthiodd Syr John Grae ar faes Baugé, 3 Ebrill 1421, a dywedir ddarfod dwyn ei gorff adref i'w gladdu yn y Trallwng. Byddai'n ddigon naturiol i Ruffudd Fychan gymryd rhan flaenllaw yn y trefniadau hyn. Dywed rhyw
GRUFFUDD GRYG (fl. ail hanner y 14eg ganrif), bardd daw ar yr holl helynt mewn dull mawrfrydig a weddai i'w gradd. Yn anffodus, golyga hyn nad oes bellach sail inni i ddal mai yn Llanfaes y claddwyd Gruffudd, gan mai ffug yw'r farwnad a ddywed hynny. Ond cawn beth mwy, sef cydnabod gan Ruffudd mai Dafydd oedd ei athro ym myd y cywydd. Yn sicr yn ei gywyddau dyfalu i'r Don, ac i Leuad Ebrill, mae'n llawn cystal â'i athro, onid gwell. Geilw Dafydd ef
GRUFFYDD ap LLYWELYN (d. 1244), tywysog gogledd Cymru olaf dros egwyddorion cyfreithlondeb geni a hawl y cyntafanedig, gan gymryd holl diroedd Gruffydd oddi arno a'i garcharu ef ac Owain Goch, ei fab hynaf, yng Nghricieth. Digwyddodd hyn ychydig cyn i Llywelyn farw (Ebrill 1240) neu yn union wedi hynny. Ar 12 Awst 1241 gwnaeth Senena, gwraig Gruffydd, gytundeb â Harri III, a threfnu i ryddhau ei gwr o'r carchar ac adfer ei diroedd iddo. Pan fu raid i
GRUFFYDD, ROBERT (Patrobas; 1832 - 1863), bardd Ganwyd 7 Tachwedd 1832 yn Penymaes, Nefyn, Sir Gaernarfon, mab Robert a Catrin Gruffydd. Aeth yn fasnachwr, eithr bu farw o'r darfodedigaeth, 21 Ebrill (20 Ebrill yn ôl Not. W.) 1863, yn ddyn cymharol ieuanc, gan adael gweddw a dau o blant. Y flwyddyn cynt cyhoeddwyd Byr Ganeuon gan Patrobas (Pwllheli, 1862, ac arg. arall); ymddangosodd rhai caneuon o'i waith yn Y Dysgedydd a chyfnodolion eraill.
GRUFFYDD, ROBERT GERAINT (1928 - 2015), ysgolhaig Cymraeg , 1 Ebrill.
GUEST family, meistri gweithydd haearn a glo, etc. daeth yn 'Associate of the Institution of Civil Engineers.' Yn 1837 llywyddodd Guest mewn cyfarfod o rai o drigolion Merthyr a alwyd ynghyd i ystyried y cwestiwn o gael Deddf seneddol i wneuthur Merthyr yn gorfforaeth. Bu raid i'r dref aros, fodd bynnag, am yn agos i 70 mlynedd cyn cael hyn - nid etholwyd y maer cyntaf hyd 1906. Dewiswyd Guest, 1 Ebrill 1837, yn gadeirydd cyntaf bwrdd gwarcheidwaid
GUEST, y FONESIG CHARLOTTE ELIZABETH (1812 - 1895), cyfieithydd, gwraig busnes a chasglydd nid yn unig y gweithlu ond yn gorfod trafod gydag oligarchiaeth o feistri haearn nad oeddynt wedi arfer a delio â gwraig bwerus. Yn Ebrill 1855 priododd Charles Schreiber o swydd Suffolk a oedd yn 14 blynedd yn iau na hi. Buasai ef yn diwtor i baratoi Ivor Guest, eu mab hynaf, ar gyfer Caergrawnt ac yr oedd yn ysgolhaig clasuron a ddaeth yn AS Torïaidd dros Cheltenham a Poole (er i'r Fonesig
GWINNETT, BUTTON (1735 - 1777), masnachwr, tirfeddiannwr a gwleidydd Ganwyd Button Gwinnett yn 1735 yn Down Hatherley, Swydd Gaerloyw, y trydydd o saith o blant y Parch. Samuel Gwinnett (bu farw 1777), offeiriad Anglicanaidd, a'i wraig Ann (g. Emes, bu farw 1767). Fe'i bedyddiwyd ar 10 Ebrill 1735. Roedd hynafiaid Samuel Gwinnett wedi gadael Sir Gaernarfon ac ymgartrefu yn Swydd Gaerloyw yn y 1550au, ond roedd eu cysylltiadau Cymreig yn dal i fod yn gryf. Mae'r
GWYNN, HARRI (1913 - 1985), llenor a darlledwr cherdded heb ffon, ac wedyn datblygu canser y prostad. Cafodd gysur, er hynny, yng nghwmni ymwelwyr niferus, gan gynnwys Iolo, ei wraig Ellen, a'u tri o blant. Bu farw 24 Ebrill 1985, a'i gladdu ger Llanrug.
HALL, BENJAMIN (Arglwydd Llanofer), (1802 - 1867), gwleidydd a diwygiwr damwain farchogaeth, a chollodd lygad mewn damwain saethu ym 1848. Bu farw yn Llundain ar 27 Ebrill 1867 o diwmor yn ei wyneb a achoswyd gan ddamwain saethu ym mis Tachwedd 1866. Claddwyd ef ym meddrod y teulu ger eglwys St Bartholomew, Llanofer.
HALL, BENJAMIN (1802 - 1867) Gorffennaf 1855 daeth yn Gomisiynwr Gwaith ('Commissioner of Works) a gelwir cloc mawr Westminster, a wnaethpwyd pan oedd Syr Benjamin Hall yn gomisiynwr, yn ' Big Ben.' Cafodd ei wneuthur yn farwn 29 Mehefin 1859 - yn ystod ail dymor Palmerston fel prif weinidog - a'i alw'n Baron Llanover ('of Llanover and Abercarn'). Bu farw 27 Ebrill 1867. Bu'n dadlau'n gryf gyda'r esgob Connop Thirlwall ar stad yr

Search results

277 - 288 of 960 for "Ebrill"