Dictionary of Welsh Biography

OWEN, ELLIS (1789 - 1868), amaethwr, hynafiaethydd, a bardd ,' Morris Williams ('Nicander'), yn ymweld â'r gymdeithas yn fynych. Ystyrid Ellis Owen yn feirniad craff hefyd, a bu'n gydfeirniad ag Evan Evans ('Ieuan Glan Geirionydd') ar awdl y gadair yn eisteddfod Gordofigion Lerpwl, 1840, pan enillodd 'Eben Fardd' ar yr awdl 'Job'; yr oedd yn un o ysgrifenyddion eisteddfod Tremadog yn 1851. Fel bardd nid oedd mor enwog â'i gyfoedion 'Dewi Wyn' a Robert Williams
OWEN, IEUAN TUDUR - see OWEN, IFAN TUDUR
OWEN, IFAN (IEUAN) TUDUR (d. 1625?), bardd a bonheddwr
OWEN, JOHN (1807 - 1876) Tyn-llwyn,, gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd ac ysgrifennwr ar amaethyddiaeth sefydlwyd ef yn fugail y Methodistiaid Calfinaidd yng Nghricieth, ac er iddo gael gyrfa helbulus iawn fel bugail, yng Nghricieth y bu farw 15 Ebrill 1917. Sgrifennai yntau lawer - gydag 'Alaw Ddu' (W. T. Rees), cyhoeddodd yn 1880 Traethawd ar Fywyd ac Athrylith John Roberts, 'Ieuan Gwyllt.' Ond yr oedd hefyd wedi etifeddu diddordeb ei dad yng ngwyddor amaethyddiaeth, ac wedi cael cryn brofiad o weithio ar
PANTON, PAUL (1727 - 1797), bargyfreithiwr a hynafiaethydd Lundain. Casglai lawysgrifau, a daeth cyfran helaeth o bapurau Wyniaid Gwydir, i'w feddiant (NLW MSS 9051-9069E). Cymerai ddiddordeb yn llenyddiaeth gynnar Cymru, er nad oedd ei wybodaeth o Gymraeg yn drwyadl. Yn 1758 dangosodd Evan Evans ('Ieuan Fardd ' neu ' Ieuan Brydydd Hir') gopi o waith Taliesin iddo. Buont yn gyfeillion am weddill oes y Prydydd Hir (a fu farw 1787), ac yn y diwedd, wedi i bob
PARRY, EDWARD (1798 - 1854), cyhoeddwr llyfrau a hynafiaethydd ('Erfyl') yn llywydd, ac Edward Parry yn ysgrifennydd, a bu yn y swydd honno hyd 1839. Ysgrifennwyd hanes The Chester Cambrian Societies gan Thomas Edwards yn 1906. Yn 1826 trefnodd Parry i'r gymdeithas gael darlithiau yn Gymraeg ar nos Sul, a chael clerigwr i gynnal gwasanaeth yn Gymraeg i Gymry 'r'ddinas. Yng Nghaer daeth Parry i gysylltiad ag Evan Evans ('Ieuan Glan Geirionydd') a'r Gwladgarwr, ac yn
PHILLIPS, JAMES (1703 - 1783), clerigwr a hynafiaethydd hynafiaeth Gymraeg. Arferai Phillips drafod y materion mewn llythyrau at Evan Evans ('Ieuan Brydydd Hir') ac Edward Richard, Ystradmeurig. Yn ei dro, dangosai Richard lythyrau Phillips i Lewis Morris. Ond ni feddyliai Morris yn uchel am Phillips, ac unwaith galwodd ef yn ' ddarn o antiquary.' Er bod y cwbl o lythyrau hynafiaethol Phillips y gwyddys amdanynt wedi eu hysgrifennu ym Mlaenpant, y Dr. Phillips
PHYLIP family, beirdd 'graddiodd' Siôn yn ail eisteddfod Caerwys, 1568; yr oeddent hefyd yn achyddwyr da. Yr oeddynt ymhlith y clerwyr diwethaf yng Nghymru; pan fu Gruffydd farw yn 1666 fe'i galwyd 'y diweddaf o'r hen feirdd.' SIÔN PHYLIP (1543? - 1620) Yr oedd yn byw yn ffermdy Mochres ar 'ynys' Mochres. Yr oedd ei deulu yn disgyn o gyndad o'r enw Palgus. Priododd Catherine, aeres Palgus, Ieuan le Colier, ac o'r briodas hon
POWEL, JOHN (d. 1767), bardd gwlad a gwehydd O Ryd-yr-eirin ym mhlwyf Llansannan yn sir Ddinbych. Yn ôl Owen Williams, Awduron Sir Ddinbych, fe'i ganwyd yn 1731. Dywedir ei fod yn glochydd hefyd. Yr oedd yn un o gyfeillion agosaf Evan Evans ('Ieuan Brydydd Hir') pan oedd hwnnw'n gurad yn Llanfair Talhaearn, ac edrychai arno fel athro. Ceir casgliad o'i waith yn 'Y Piser Hir' (Swansea MS. 1, yn Ll.G.C.), sef 10 cywydd ac un awdl. Ymhlith y
POWEL, WATCYN (c. 1600 - 1655) Ben-y-fai, Nhir Iarll, gŵr bonheddig, bardd, ac achydd mab Hopcyn Powel, a nai i Antoni Powel o Lwydarth. Fe'i hyfforddwyd yng nghelfyddyd cerdd dafod, a cheir chwech o'i gywyddau yn llaw Tomas ab Ieuan o Dre'r-bryn yn llawysgrif Llanover B 1. Ychydig a wyddom amdano, ond dengys y marwnadau a ganwyd iddo gan Edward Dafydd a David Williams ('Dafydd o'r Nant') ei fod yntau, fel ei ewythr, yn achydd ac yn ŵr cyfarwydd â chelfyddyd herodraeth. Ond cyn
PRICE family Rhiwlas, Aberconwy, yn eu plith (Griffith, Pedigrees, 204). Bu (Syr) Robert, a fu'n gwasnaethu'r Cardinal Wolsey hefyd, farw cyn neu yn 1534, y flwyddyn y profwyd ei ewyllys (P.C.C., Canterbury). Claddwyd yntau yn eglwys Ysbyty Ifan. CADWALADR AP ROBERT CADWALADR PRICE (bu farw 1554) Disgrifir ef yn drydydd mab Syr Robert ap Rhys. Priododd Jane, ferch Meredydd ap Ieuan ap Robert, Gwydir. Daeth i feddu llawer o dir
PRICE, Syr JOHN (1502? - 1555), notari, prif gofrestrydd y brenin mewn achosion eglwysig, ac ysgrifennydd cyngor Cymru a'r gororau Ychydig a wyddys am ei flynyddoedd cynnar. Mab ydoedd i Rys ap Gwilym ap Llywelyn ap Rhys Llwyd ab Adam, o Frycheiniog, a Gwenllian, ei wraig, merch Hywel Madog. Yr oedd felly o'r un gwehelyth â'r bardd Hywel ap Dafydd ap Ieuan ap Rhys [Llwyd], ac yng nghanol prysurdeb ei fywyd cymharol fyr, cadwodd yntau'n agos at y traddodiad barddol Cymreig. Y mae'n bur sicr mai ef oedd y John Pryse a gafodd

Search results

241 - 252 of 330 for "Ieuan"