Dictionary of Welsh Biography

WILLIAMS, DAVID JAMES (1870 - 1951), ysgolfeistr , Bargoed. Ymddengys iddo gael ei osod yn y dosbarth canol. Yn 1883-84 yr oedd yn y dosbarth hŷn, ac yn arholiad yr haf daeth yn ail mewn dosbarth o 24. Yr oedd ar ben y rhestr o 27 yn arholiad haf 1885 wedi llwyddo yn arholiad lleol Caergrawnt y Nadolig cynt. Safodd yr un arholiad Nadolig 1885. Yn 1886 enillodd ysgoloriaeth i Goleg Llanymddyfri ac yno y blodeuodd i ddawn fel mathemategydd. Yn y pwnc hwn
WILLIAMS, DAVID REES (BARWN 1af OGMORE), (1903 - 1976), gwleidydd a chyfreithiwr yr haf, ac i nodi canlwyddiant geni Syr Owen Edwards. Ni fedrai'r Arglwydd Ogmore Gymraeg yn blentyn, ond dysgodd yr iaith yn oedolyn, a daeth yn gefnogwr cryf i'r iaith; yr oedd yn gadarn ei gefnogaeth i Ddeddf yr Iaith Gymraeg 1967. Yr oedd y Fonesig Ogmore hefyd yn weithgar yn nigwyddiadau Cymry Llundain, ac yn gyfrannnogwraig frwd i'r 'ladies' circle' yng Nghanolfan Cymry Llundain. Siaradai'r
WILLIAMS, EVAN JAMES (1903 - 1945), ffisegydd dystiolaeth gan roi Aberystwyth ar flaen y gad. Yn y cyfamser bu cydnabyddiaeth bellach ym 1939 i statws Williams pan gafodd ei ethol yn Gymrawd y Gymdeithas Frenhinol. Arwydd arall oedd gwahoddiad, yn yr un flwyddyn, i gyflwyno cyfres o ddarlithoedd yn ysgol haf ffiseg ddamcaniaethol Prifysgol Michigan, ysgol haf a ddisgrifiwyd fel 'summer school for geniuses'. Gyda llwyddiant ymchwiliadau'r meson roedd
WILLIAMS, Syr GLANMOR (1920 - 2005), hanesydd Corfflu Hyfforddi Swyddogion yn Aberystwyth, fe'i dyfarnwyd ar dir meddygol yn anaddas at wasanaeth milwrol pan aeth i ymgofrestru ym Mhontypridd. Ym mis Mehefin 1941 dyfarnwyd Gradd Anrhydedd Dosbarth Cyntaf iddo, a hynny'n agor y drws iddo ddechrau cynllun ymchwil MA ar fywyd Richard Davies, yr esgob o'r unfed ganrif ar bymtheg. Yn Aberystwyth yn haf 1941 y cyfarfu â'i ddarpar wraig, Fay Davies o
WILLIAMS, ISAAC (1802 - 1865), clerigwr, bardd, a diwinydd , Llundain. Yn 1817 aeth i ysgol Harrow, lle y daeth i'r amlwg ohewydd ei ddawn i ysgrifennu prydyddiaeth Ladin. Ar 3 Mehefin 1822 ymaelododd yng Ngholeg y Drindod, Rhydychen, ac ar ei wyliau yng Nghwmcynfelyn yr haf hwnnw cyfarfu â John Keble. Eithr ni ddaethant yn gyfeillion mynwesol hyd onid enillodd Isaac Williams wobr y canghellor y flwyddyn ddilynol am gerdd Ladin ar y testun ' Ars Geologica
WILLIAMS, MARGARETTA (Rita) (1933 - 2018), darlithydd ac ieithydd Celtaidd ngwersylloedd yr Urdd dros yr haf am sawl blwyddyn. Yna bu'n ymchwilio i gystrawen Llydaweg Canol, gan gyflwyno traethawd 'Dadansoddiad cystrawenol o rai testunau Llydaweg Canol' am radd MA ym 1958. Enillodd gymrodoriaeth hynaf Prifysgol Cymru i astudio Llydaweg Diweddar yn Adran Geltaidd Prifysgol Llydaw yn Roazhon (Rennes), ac yn Aberystwyth, ar gyfer doethuriaeth ar y testun 'Yr Arddodiad mewn Llydaweg
WILLIAMS, MARIA JANE (Llinos; 1795 - 1873), casglwr llên gwerin a cherddor ' gan gyfoedion, a'i dawn megis 'athrylith reddfol am gerdd' yn yr ysgrif goffa iddi yn yr Athenaeum. Ymddengys iddi hefyd fod yn feistres ar y gitâr. Yn groes i arfer y teulu, teithiodd Maria Jane i Iwerddon am ddeufis yn haf 1826, heb Elizabeth Ann, ond yng nghwmni y Parch Thomas Price ('Carnhuanawc'), gan aros yn Abaty Adare, cartref teuluol Ieirll Dunraven. Ceir tystiolaeth sydd yn cadarnhau
WILLIAMS, PETER (Pedr Hir; 1847 - 1922), llenor, eisteddfodwr, a gweinidog gyda'r Bedyddwyr , ac o hynny hyd 1879 (gydag un ysbaid o gadw ysgol) cadwai'r heddwch mewn lleoedd gwledig fel Pentrefoelas a Llannefydd, mynychu cwmni llêngarwyr, prydyddu tipyn, ac ymglywed â lleisiau traddodiad a llên gwerin. Ymddihatrodd o wisg plismon yn niwedd haf 1880; dechreuodd bregethu, ac yn 1881, heb addysg coleg o fath yn y byd, urddwyd ef yn weinidog ar Fedyddwyr Abergele lle y cyfarfu ag ' Emrys ap
WILLIAMS, RICHARD (fl. 1790?-1862?), baledwr, a chantwr pen ffair ) gynhyrfu cymaint ar werin Merthyr fel na feiddiodd y gwarcheidwaid godi tloty yn y dre am gryn ugain mlynedd; canodd hefyd yn adeg terfysgoedd 'Beca.' Erys 73 o'i gerddi mewn argraff, ac y mae cyfrol lawysgrif ohonynt yn Llyfrgell Genedlaethol Cymru (NLW MS 1143B). Medrai lunio penillion cain iawn, e.e. 'Lliw gwyn, rhosyn yr haf.' Ond hoffach oedd ganddo ddychanu neu ganu'n ddigrif, ac nid yn anfynych
WILLIAMS, WILLIAM AUBREY (Gwilym Gwent; 1834 - 1891), cerddor ganigau, rhanganau, anthemau, a chaneuon. Bu ei ganigau a'i ranganau, ' Yr Haf,' ' Cymru Gynt,' ' Y Gwanwyn,' ' Y Clychau,' ' Yr Afonig,' a ' Gwenau y Gwanwyn,' yn boblogaidd iawn yn hanner olaf y ganrif ddiwethaf. Yn eisteddfod genedlaethol Aberystwyth, 1865, enillodd y wobr am ddeuawd i ferched, a chafodd £10 am ei gantawd, 'Y Mab Afradlon.' Cyhoeddwyd y gantawd, 'Plant y Tloty,' a enillodd y wobr
WOOD family, sipsiwn Cymreig yn 1697), Woodiaid parchus o fasnachwyr yng Nghaerfyrddin mor fore â 1630, hyd yn oed y Llundeiniwr Thomas Wood, cyrnol, ac aelod seneddol dros Frycheiniog.) ABRAHAM WOOD (1699? - 1799), ffidlwr Cerddoriaeth Perfformio Credid gynt mai o Frome yng Ngwlad yr Haf y daeth Abraham Wood a'i blant i Gymru, ond ymddengys bellach (J.G.L.S., 1931, 171-87) mai Abraham Wood arall oedd y gwr o Frome. Yn ôl ei
WOOD, MARY MYFANWY (1882 - 1967), cenhades yn Tsieina, 1908-1951 Herne Hill, Llundain. Tra oedd yn paratoi i fod yn athrawes ysgol penderfynwyd cwrs ei bywyd ar ôl gwrando ar W. B. Selbie yng nghynhadledd haf Mudiad Cristnogol y Myfyrwyr yn 1903 a achosodd iddi gynnig ei gwasanaeth i Gymdeithas Genhadol Llundain (L.M.S.). Yn ystod ei chyfnod yn athrawes yn Herne Hill, dilynodd gyrsiau yn King's College, Llundain a neilltuodd ei horiau hamdden am flwyddyn i

Search results

229 - 240 of 241 for "Haf"