Dictionary of Welsh Biography

VAUGHAN family Y Gelli Aur, Golden Grove, 'impeachment' yn ei erbyn ym mis Ebrill 1643. Nid ymddengys i Carbery symud cam mewn unrhyw fodd o bwys hyd haf 1643 pryd y cynullodd gynrychiolwyr o Sir Benfro i gyfarfod yng Nghaerfyrddin gyda'r bwriad o ddifodi'r sawl a oedd yn tueddu i bleidio gwŷr y Senedd ac i drefnu diogelu Hafan Aberdaugleddau, lle, efallai, y gellid glanio milwyr a ddygid yn ôl o Iwerddon. Aeth i Sir Benfro ym mis Awst. Ymostyngodd
VAUGHAN, EDWARD (d. 1661), 'Master of the Bench of the Inner Temple' Catherine, ferch William Herbert, arglwydd Powis, yn gwrth-hawlio. Ym mis Chwefror 1625/6 dewiswyd ef yn aelod seneddol dros Feirionnydd. Yr oedd o blaid y Senedd yn y Rhyfel Cartrefol, ac arweiniodd hynny ef i ychwaneg o helynt - plaid y brenin yn ei gyhuddo o amryw droseddau, yn eu plith iddo wrthwynebu y Commission of Array a anfonwyd i sir Ddinbych yn haf 1642. Ym mis Hydref 1646 etholwyd ef i'r
VAUGHAN, Syr THOMAS (d. 1483), milwr, swyddog llys, llysgennad, siambrlen tywysog Cymru 1465. Drwy gydol haf 1467 yr oedd ym Mwrgwyn ynglŷn â threfnu priodas y dug Charles a'r dywysoges Margaret, chwaer Edward IV, ac yr oedd yno gydag esgob Salisbury i'w derbyn pan aeth hi drosodd i'w phriodi ym Mehefin 1468. Efe ddaeth â rheolau Urdd y Cnuf Aur i Edward IV, ac yr oedd yn un o'r comisiynwyr a fu'n arwisgo'r dug â'r gardas yn Ghent, 4 Chwefror 1470. Y mae'n bur sicr iddo fyned yn alltud
VICARI, ANDREW (1932 - 2016), arlunydd Thomas, Jwdas a Mathew. Yn haf 1963, ymddangosodd mewn ffilm fer â'r teitl 'Andrew Vicari - The Artist at Work' a wnaed gan Gwmni Teledu Cymru a'r Gorllewin. Fe'i gwelir o flaen murlun mawr wedi ei beintio'n rhydd a chyflym iawn y rhoddodd iddo'r teitl 'Cyclorama in Wales' a oedd ar ei hanner, ond y peth mwyaf trawiadol, efallai, yw'r modd y dynwaredai lais ac ymarweddiad Richard Burton. Erbyn hynny
VINCENT family ficer Bangor ac wedyn (1713) yn rheithor Llanfachraeth, Môn; priododd Jane Anwyl, disgynnydd o Anwyliaid y Parc yn Llanfrothen, a chawsant ddau fab. Graddiodd yr hynaf o'r ddau, THOMAS VINCENT (1717 - 1798), yn 1739 o Goleg Eglwys Crist, Rhydychen, penodwyd ef yn 1770 yn archddiacon Brycheiniog - yr oedd hefyd yn rheithor Yatton yng Ngwlad yr Haf. Am y mab iau, JAMES VINCENT (1718 - 1783), graddiodd
WADE, GEORGE WOOSUNG (1858 - 1941), clerigwr, athro, ac awdur gyhoeddwyd yn 1934. Yr oedd ganddo hefyd ddiddordeb yn naear Cymru a'r siroedd cyfagos, a chyhoeddwyd llyfrau o'i waith (ar y cyd) ar Dde Cymru, ar Sir Fynwy, ar Wlad yr Haf, ac ar Swydd Henffordd.
WALTER, HENRY (1611 - 1678), pregethwr Piwritanaidd, Annibynnwr haf 1678, canys prisiwyd ei eiddo a'i gelfi ar 8 Awst; profwyd ei ewyllys yn Llandaf ar 4 Chwefror 1678/9. Yr oedd tipyn o ddarpariaeth yn honno ar gyfer Anghydffurfwyr mwyaf anghenus Mynydd-islwyn.
WALTER, LUCY (1630? - 1658), gordderch y brenin Siarl II dan Syr Charles Gerard. Maentumiai William Walter fod ei golledion ynglŷn â'r castell yn cyrraedd y swm o £3,000 ac iddo orfod ffoi i Lundain. Nid oes amheuaeth na bu'r teulu yn byw yn Llundain am gyfnod hir pan oeddid yn ymgyndynnu (fel y nodwyd uchod). Ni wyddys sut y bu i'r tywysog Cymru ieuanc ddyfod i adnabod Lucy. Yn haf 1648 yr oedd hi gyda'r llys brenhinol (a oedd mewn encil) yn yr Hâg; bu
WALTERS, DAVID (EUROF; 1874 - 1942), gweinidog (A) a llenor Gymraeg y Tabernacl, Belmont Road, Lerpwl, lle yr ymfwriodd i fywyd crefyddol a diwylliannol Cymreig Glannau Merswy. Enillodd radd M.A. Prifysgol Lerpwl am draethawd ar Vavasor Powell yn 1933. Ymddiddorai mewn llyfryddiaeth ac yr oedd yn aelod o Gymdeithas Lyfryddol Cymru a chyfrannwr i'w chylchgrawn. Yr oedd hefyd yn aelod o Orsedd y Beirdd. Yr oedd yn un o sefydlwyr yr Ysgolion Haf Cymraeg o dan Undeb
WATKINS, Syr TASKER (1918 - 2007), bargyfreithiwr a barnwr gyfreithyddol ragorol yn gaffaeliad mawr iddo fel bargyfreithiwr. Bu'n gadeirydd ar Dribiwnlys Apêl Iechyd Meddyliol Cymru (1960-71), yn Gofiadur Merthyr Tudful (1968-70) ac yn Gofiadur Abertawe (1970-1). Yn 1970, arweiniodd yr ymchwiliad cyhoeddus i gamdriniaeth cleifion yn Ysbyty'r Meddwl Farleigh yng Ngwlad yr Haf. Datgelodd ei adroddiad hunan-fodlonrwydd ac agweddau caeth y staff ar bob lefel, a
WILLIAMS, ALICE HELENA ALEXANDRA (ALYS MEIRION; 1863 - 1957), llenor, artist a gwirfoddolwraig les gangen yn Llundain ddeufis yn ddiweddarach. Erbyn haf y flwyddyn honno dechreuodd hi godi arian i'r French Wounded Emergency Fund a dod yn Drefnydd-Ysgrifennydd Cymru, gyda'i phencadlys yng Nghae Canol, tŷ ger Castell Deudraeth, tan Ragfyr 1917. Roedd hi'r un mor gyfforddus gyda'r Cymry ag yr oedd hi yng nghwmni llysgenhadon, artistiaid a llenorion yn Llundain neu dramor, ac yn fodurwraig arloesol fe
WILLIAMS, DANIEL JENKINS (1874 - 1952), gweinidog (MC\/Presb.) a hanesydd achos y MC yn America bu'n gofalu am eglwysi Presb. bychain gwledig Delafield a Stone Bank. Ef oedd llywydd synod Bresb. Wisconsin yn 1915. Yn ystod ei weinidogaeth yn Wausau sefydlodd gymanfa ganu a phregethu boblogaidd ar y bryn lle y preswyliai mewn tŷ a elwid Bryn Mawr, a thynnai filoedd o bellter ar ddyddiau o haf. Wedi ymddeol yn 1951 bu'n gaplan preswyl y Masonic Hall and Eastern Star Hospital ger Dousman, Wis. Bu

Search results

217 - 228 of 241 for "Haf"