Home
Browse
Authors A-Z
Free text search
Cymraeg
Timeline
Twitter
Facebook
Google
Cymraeg
Home
Browse
Authors A-Z
Search
Clear Selections
Gender
Male (38)
Female (2)
Author
John Edward Lloyd (11)
Robert Thomas Jenkins (4)
Thomas Jones (4)
Thomas Jones Pierce (4)
Bertie George Charles (2)
Benjamin Hudson (2)
Ivor John Sanders (2)
William Llewelyn Davies (2)
Angharad Price (1)
Brynley Francis Roberts (1)
Derwyn Jones (1)
David Myrddin Lloyd (1)
Emrys George Bowen (1)
Elfyn Pritchard (1)
Ifor Williams (1)
John Ellis Caerwyn Williams (1)
James Frederick Rees (1)
John James Jones (1)
Thomas Parry (1)
William Rees (1)
Category
Crefydd (16)
Teuluoedd Brenhinol a Bonheddig (12)
Gwleidyddiaeth a Mudiadau Gwleidyddol (10)
Milwrol (9)
Barddoniaeth (7)
Ysgolheictod ac Ieithoedd (6)
Llenyddiaeth ac Ysgrifennu (5)
Hanes a Diwylliant (4)
Addysg (2)
Argraffu a Chyhoeddi (1)
Eisteddfod (1)
Perchnogaeth Tir (1)
Article Language
Welsh (43)
English (4)
Search results
1 - 12
of
43
for "Gerallt"
Free text (
43
)
1 - 12
of
43
for "Gerallt"
Display Options
Sorting
Name
Score
Ascending
Descending
Results
12 Result
24 Result
48 Result
1
2
3
›
4
Filters
Display Options
Sorting
Name
Score
Ascending
Descending
Results
12 Result
24 Result
48 Result
1
2
3
4
»
1
2
3
›
4
GIRALDUS CAMBRENSIS
(1146? - 1223), archddiacon Brycheiniog a llenor Lladin
chaws yn esgobaeth Tyddewi. Oherwydd gwrthdrawiad â Jordan, archddiacon Brycheiniog, cafodd
Gerallt
y swydd iddo ef ei ei hun ac fe'i daliodd nes iddo ymneilltuo o fywyd cyhoeddus. Wedi marw David Fitzgerald yn 1176
Gerallt
oedd y ffefryn gan yr Eglwys i lanw'r swydd, ond gwrthododd Harri II gydnabod enwebiad y canonwyr a'u gorfodi i ethol Peter de Leia, prior Wenlock. Yn ei siom troes
Gerallt
at ei
CYNWRIG ap RHYS
(d. 1237), tywysog
mab yr Arglwydd Rhys. Ni wyddid amdano onibai am yr argraff a wnaeth ar
Gerallt
Gymro pan oedd hwnnw'n teithio trwy Geredigion gyda'r archesgob Baldwin ar genhadaeth y groesgad. Dywed
Gerallt
ei fod yn ddyn ieuanc tal, golygus, gyda gwallt melyn cudynnog, wedi ei wisgo yn null Cymry'r cyfnod - crys a chlogyn tenau, heb ddim am ei draed - ond yn edrych yn osgeiddig ac urddasol. Tyfodd i fod yn
MEURIG
(fl. 1210), bardd, a thrysorydd Llandaf
Ceir prawf o gyfnod ei flodeuo yn y De Principis Instruction (dist. iii, cap. 28) gan
Gerallt
Gymro. Yno ceir hanes am fardd a milwr yn ymddangos i Feurig mewn gweledigaeth ac yn ei herio i gwpláu pennill a ragddywedai am yr 'interdict' a osodwyd gan y pab ar Loegr yn amser y brenin John. Dywed
Gerallt
mai brodor o Forgannwg oedd Meurig (Mauricius) a'i fod yn frawd i Glement, abad Castell Nedd. Y
PETER o LEE
(d. 1198), esgob Tyddewi
Ni wyddys ddim am ei dras na'i ddechreuad, eithr dywedir ei fod yn ewythr i Reginald Foliot, canon Tyddewi. Wedi 1170 yr oedd yn brior Much Wenlock, Sir Amwythig. Y mae llawer o'n gwybodaeth am Peter â gogwydd rhagfarn arno gan mai o ysgrifeniadau
Gerallt
Gymro y daw; trechwyd
Gerallt
gan Peter pan oeddid yn ethol esgob Tyddewi yn 1176. Dywed
Gerallt
i'r esgob gael ei wthio ar Gymru gan frenin
WILFRE
, esgob
Esgob Dewi o 1085 (wedi marw Sulien) hyd 1115, a'r olaf o esgobion annibynnol Dewi; Cymro, ar waethaf y ffurfiau Normanaidd ar ei enw. Bwriodd ei goelbren gyda'r Cymry yn y gwrthryfel yn 1096 yn erbyn Normaniaid Dyfed, ac yn ddial am hynny diffeithiodd
Gerallt
o Benfro ei diroedd ym Mhebidiog yn 1097 - yn ôl
Gerallt
Gymro, carcharwyd Wilfre ei hunan am ddeugain niwrnod gan Arnulf Montgomery. Mewn
FITZGERALD, MAURICE
(d. 1176), un o goncwerwyr Iwerddon
mab
Gerallt
o Windsor, prif ganlynwr Arnulf Montgomery a cheidwad castell Penfro (1093-wedi 1116), o'i wraig Nest, merch Rhys ap Tewdwr. Bu dau o feibion
Gerallt
a Nest, Maurice a William, y naill yn arglwydd Llansteffan a'r llall yn arglwydd Emlyn, yn amlwg fel arweinwyr Saeson a Normaniaid Gorllewin Cymru yn erbyn gwrthryfel mawr tywysogion Cymru yn 1136. Yn 1146 yr oeddynt yn flaenllaw yn yr
ADAM
(d. 1181), esgob Llanelwy
, bu i amryw ysgrifenwyr, hen a diweddar, ei gyfrif yr un gŵr â'r ysgolor adnabyddus, Adam du Petit Pont, a oedd yntau yn ganon ym Mharis ac yn ei ddydd yn ddiwinydd a dadleuwr enwog. Ond ni ellir cysoni hyn â'r adroddiad a rydd
Gerallt
Gymro; dywed ef i Adam yr esgob ac yntau fod yn gyd-efrydwyr ym Mharis, y naill a'r llall ohonynt heb fod yn wŷr cefnog a'r Adam arall eisoes yn ganon ym Mharis ac yn
MORGAN ap CARADOG ap IESTYN
(d. c. 1208), arglwydd barwniaeth Gymreig Afan Wallia (neu Nedd-Afan) yn arglwyddiaeth ('honour') Morgannwg
trydydd mab, Morgan Gam, a'i dilynodd. Ymddengys i ferch iddo, sef Sybil, briodi ag aelod o deulu Turberville, Coety. Edrydd
Gerallt
Gymro (Itin., i, cap. 8) mai Morgan ap Caradog a dywysodd yr archesgob Baldwin yn 1188 ar draws y sugndraethau rhwng aberoedd Afan a Tawe. O bedwar mab Morgan y gwyddom eu henwau, LLEISION oedd yr hynaf; yn y siartrau a roes Morgan i abaty Margam, enwir Lleision ac OWAIN
MAP, WALTER
(1140? - 1209?), archddiacon
gan y brenin i Gyngor y Lateran yn Rhufain yn 1179. Yn y byd eglwysig, yr oedd yn brebendari yn S. Paul's, yn ganon ac yn gantor ac wedyn yn ganghellor, yn Lincoln. Rhoes marw Harri II derfyn ar ei yrfa fel gŵr llys, ond yn 1197 penodwyd ef yn archddiacon Rhydychen; cynigiwyd ef i fod yn esgob Henffordd yn 1199, ond ni fynnai'r brenin John mo hynny; yn 1203, awgrymodd ei gyfaill
Gerallt
Gymro
OWEN, GERALLT LLOYD
(1944 - 2014), athro, cyhoeddwr, bardd
Ganwyd
Gerallt
Lloyd Owen yn Nhŷ Uchaf, fferm ym mhlwyf Llandderfel, Sir Feirionnydd, ar 6 Tachwedd 1944, yr ail fab i Henry Lloyd Owen (1906-1982), Amaethwr a Swyddog Pla Meirionnydd a Gwynedd, a Jane Ellen (Jin, 1905-1989), athrawes a fu hefyd yn cadw siop a llythyrdy'r Sarnau wedi i'r teulu symud yno i fyw i'w hen gartref hi, Broncaereini, yn 1945 pan benodwyd y gŵr i'w swydd gyda Chyngor Sir
MAREDUDD ap CYNAN ab OWAIN GWYNEDD
(d. 1212)
O 1173 hyd 1194 yr oedd yn arglwydd Eifionydd a rhan o Ardudwy - ffaith a nodwyd gan
Gerallt
Gymro pan aeth trwy'r ardal yn 1188. Derbyniodd Feirionnydd hefyd gan ei frawd Gruffudd (yn 1194, mae'n debyg) pan rannodd hwnnw ffrwyth buddugoliaeth yng Ngwynedd gyda'i gefnder Llywelyn I; yr oedd gyrfa gynnar Llywelyn yn ddyledus i raddau helaeth i'r cymorth a roes meibion Cynan iddo. Pan fu Gruffudd
CARADOG FYNACH
(d. 1124), meudwy
ysgrifennodd
Gerallt
Gymro hanes Caradog; nid ydyw ar gael mwyach er, efallai, y ceir ei sylwedd yn Nova Legenda Anglie (arg. 1901), i, 174-6. Aeth
Gerallt
â'r hanes i Rufain a'i ddarllen gerbron Innocent III, gan amcanu cael canoneiddio ei gydwladwr; fe lwyddodd i raddau yn ei amcan gan iddo gael gan y pab lythyr yn dewis abadau y Tŷ-gwyn-ar-Daf, Llandudoch, ac Ystrad Fflur yn gomisiwn i edrych i'r achos (8
1
2
3
›
4