Home
Browse
Authors A-Z
Free text search
Cymraeg
Timeline
Twitter
Facebook
Google
Cymraeg
Home
Browse
Authors A-Z
Search
Clear Selections
Gender
Male (55)
Female (7)
Author
Griffith John Williams (4)
Marion Löffler (3)
Thomas Jones (3)
David Gwenallt Jones (2)
Evan David Jones (2)
Enid Pierce Roberts (2)
Ifor Williams (2)
Robert (Bob) Owen (2)
Robert Thomas Jenkins (2)
Raymond Wallis Evans (2)
Thomas Parry (2)
Walter Thomas Morgan (2)
Watkin William Price (2)
Alun Eirug Davies (1)
Arwyn Lloyd Hughes (1)
Angela V. John (1)
Brynley Francis Roberts (1)
Brinley Rees (1)
Dafydd Jones (1)
D. Ben Rees (1)
David Jenkins (1)
David Jacob Davies (1)
David Myrddin Lloyd (1)
David Pike (1)
David Williams (1)
Ffion Mair Jones (1)
Robert Geraint Gruffydd (1)
Huw Ceiriog Jones (1)
Heini Gruffudd (1)
Harold Mostyn Watkins (1)
Henry Parry Jones (1)
Ieuan Parri (1)
Idwal Lewis (1)
John Edward Lloyd (1)
James Frederick Rees (1)
Lyn Ebenezer (1)
Mary Beynon Davies (1)
Mary Gwyneth Lewis (1)
Thomas Herbert Parry-Williams (1)
Thomas Isfryn Jones (1)
Thomas John Morgan (1)
William Evans (1)
Category
Barddoniaeth (25)
Llenyddiaeth ac Ysgrifennu (20)
Ysgolheictod ac Ieithoedd (15)
Hanes a Diwylliant (14)
Eisteddfod (9)
Crefydd (8)
Diwydiant a Busnes (7)
Addysg (6)
Argraffu a Chyhoeddi (4)
Teuluoedd Brenhinol a Bonheddig (4)
Cerddoriaeth (3)
Gwasanaethau Cyhoeddus a Chymdeithasol, Gweinyddiaeth Sifil (3)
Gwleidyddiaeth a Mudiadau Gwleidyddol (3)
Cyfraith (2)
Gwladgarwyr (2)
Milwrol (2)
Dyngarwch (1)
Meddygaeth (1)
Natur ac Amaethyddiaeth (1)
Peirianneg, Adeiladu, Pensaerniaeth Forwrol ac Arolygu Tir (1)
Perchnogaeth Tir (1)
Perfformio (1)
Article Language
English (68)
Welsh (62)
Search results
1 - 12
of
62
for "Taliesin"
Free text (
62
)
1 - 12
of
62
for "Taliesin"
Display Options
Sorting
Name
Score
Ascending
Descending
Results
12 Result
24 Result
48 Result
1
2
3
›
6
Filters
Display Options
Sorting
Name
Score
Ascending
Descending
Results
12 Result
24 Result
48 Result
1
2
3
4
5
6
»
1
2
3
›
6
ANEIRIN
, bardd o fri yn hanner olaf y 6ed ganrif.
Yn ôl 'Historia Brittonum' Nennius (tua 796) bu pump o feirdd yn enwog mewn barddoniaeth Gymraeg, sef Talhaearn Tad Awen, Neirin,
Taliesin
, Blwchfardd, Cian, adeg y brwydro yn erbyn Ida, brenin Northumbria (547-559), a'i feibion hefyd, mae'n debyg. Felly 'Neirin' yw ffurf hynaf yr enw, ond erbyn 1200 tyfasai 'a' o flaen yr 'n' ar ei ddechrau, a'i droi'n 'Aneirin,' cf. y modd yr aeth 'nadredd' yn
AP GWYNN, ARTHUR
(1902 - 1987), Llyfrgellydd, a thrydydd llyfrgellydd Coleg Prifysgol Cymru, Aberystwyth
ei ysgrif 'T. Gwynn Jones' a ymddangosodd yn Yr Efrydydd, I, 1950, tt. 11-15, ei gyfraniad i rifyn coffa canmlwyddiant 'Thomas Gwynn Jones a David de Lloyd', Y Traethodydd (Ionawr 1971) tt. 77-89, ac ysgrif a ymddangosodd yn
Taliesin
, 24 (1972), tt. 11-24, 'I Aberystwyth Draw.' Yn 1950 cyhoeddwyd ar y cyd â'i dad Geiriadur-Cymraeg a Saesneg-Cymraeg (Caerdydd: Hughes a'i Fab a'r Educational
ARTHUR
(fl. ? yn gynnar yn y 6ed ganrif), un o arwyr y Brytaniaid yn erbyn eu gelynion, yr hwn a ddaeth gydag amser yn brif ffigur cylch y chwedlau Arthuraidd
llawnach yng ' Nghulhwch ac Olwen.' Ffigur chwedlonol yw hefyd yn y cyfeiriadau ato mewn cerddi Cymraeg gweddol gynnar; o'r rhain y pwysicaf yw ' Preiddeu Annwfn ' (Facsimile and Text of the Book of
Taliesin
, 54), yr englyn (The Black Book of Carmarthen, 67), a ddywed mai 'rhyfeddod hyd Ddydd y Farn fydd bedd i Arthur' - tyst i'r gred fod Arthur heb farw - a'r ymddiddan rhwng Arthur a'r porthor Glewlwyd
BOSSE-GRIFFITHS, KATE
(1910 - 1998), Eifftolegydd ac awdures
cyhoedd mewn catalogau darluniadol megis A Musician Meets Her Gods a Five Ways of Writing between 2000 BC and AD 200. Cafodd y pleser o weld y Ganolfan Eifftaidd yn adeilad newydd
Taliesin
ar gampws Prifysgol Abertawe bron wedi'i chwblhau. Agorwyd yr adeilad newydd ym mis Medi 1998. Cyhoeddwyd cyfrol o ysgrifau llenyddol, Teithiau'r Meddwl, rhai ohonynt yn gyhoeddedig eisoes, yn 2004. Bu farw Kate Bosse
BRUCE, HENRY AUSTIN
(1815 - 1895), yr Arglwydd Aberdar cyntaf
coleg. Wrth draddodi ei anerchiad agoriadol yn y swydd honno mynegodd ei farn na fyddai fframwaith cynllun addysg yng Nghymru yn gyflawn nes y ceid prifysgol i Gymru; cafodd fyw i weld hyn a'i ddewis yn ganghellor cyntaf y brifysgol honno. Bu farw 25 Chwefror 1895. Priododd ddwywaith. Ail fab o'r ail briodas ydoedd William Napier Bruce. Medrai'r Gymraeg, a chyfieithodd rai o gerddi
Taliesin
ab Iolo ac
CUNEDDA WLEDIG
(fl. 450?), tywysog Prydeinig
ag iddo awdurdod arbennig - o dan y Rhufeiniaid efallai. Y mae'r enw ei hun yn anghyffredin, er y ceir ef yn Allt Cunedda gerllaw Cydweli, fe'i rhoddwyd - am resymau hynafiaethol efallai - i fab Cadwallon ap Gruffydd ap Cynan. Ceir manylion diddorol ym ' Marwnad Cunedda ' yn ' Llyfr
Taliesin
,' ond y mae'r ffurf dywyll ' Cuneddaf ' yn profi mai cân ddiweddar ydyw ac na ellir derbyn ei thystiolaeth
DAFYDD GORLECH
(1410? - 1490?), un o feirdd y Cywyddau Brud
gofyn am nodded. Awgryma'r cwpledi o'r cywydd sy'n dechrau 'Y brud hen wyd yn bratau' i Ddafydd Gorlech oroesi Dafydd Llwyd ap Llywelyn ap Gruffydd (fl. 1447-86 yn ôl Llenyddiaeth Cymru, W.J.G., 37). Y mae cyfeiriadau yn ei gywyddau at ddaroganau a briodolir i Fyrddin,
Taliesin
, a'r Bardd Glas.
DAVIES, EVAN
(Myfyr Morganwg; 1801 - 1888), bardd ac archdderwydd
archdderwydd wedi marw
Taliesin
Williams, mab Iolo Morganwg, yn 1847, dechreuodd tua 1853 gynnal gwasanaethau crefyddol, derwyddol, wrth y ' Maen Chwyf ' ym Mhontypridd. Cyfarfyddid ar y pedwar 'alban', a pharhaodd hyn fel un o brif hynodion Morgannwg (er mawr ofid i weinidogion parchus y cylch) am tua chwarter canrif. Cyhoeddodd amryw lyfrau yn ymdrin â Derwyddiaeth. Eto ystyrid ef gan lawer o'i gyfoeswyr
DAVIES, JOHN
(Brychan; 1784? - 1864), bardd, golygydd, a hyrwyddwr mudiad y cymdeithasau cyfeillgar
ddiwydiannol afluniaidd y Blaeneudir. Daeth dan ddylanwad ' Iolo Morganwg ' (tua 1814), a derbyniwyd ef i ' Orsedd ' hwnnw yn 1818; cymerth ran flaenllaw yn y mudiad eisteddfodol yng Ngwent, a chydweithiodd â
Taliesin
ab Iolo, Carnhuanawc, Cynddelw, D. Rhys Stephen, a llenorion eraill yr ardal yn y cyfnod hwnnw. Canu rhydd, er hynny, oedd fwyaf at ei chwaeth ef. Sgrifennodd lawer i Seren Gomer, a bu'n dyfal
DAVIES, JOHN
(Taliesin Hiraethog; 1841 - 94), amaethwr a bardd
DEWI SANT
, sefydlydd ac abad-esgob cyntaf Tyddewi a nawddsant Cymru
efengyleiddio mewn mannau y tu allan i gylchoedd gweithgarwch ei ragflaenwyr. Cyfeirir ato yn ' Arymes Prydein Vawr' (Facsimile and Text of the Book of
Taliesin
, 13) yn gynnar yn y 10fed ganrif fel arweinydd ysbrydol y Cymry yn erbyn y Saeson. Ysgrifennwyd ei Fuchedd gan Rygyfarch ap Sulien, esgob Tyddewi (bu farw 1099), c. 1090, a hi yw ffynhonnell pob 'hanes' am ei fywyd. Dywed Rhygyfarch iddo ddefnyddio
EDWARDS, DOROTHY
(1903 - 1934), nofelydd
Ganwyd yn Ogmore Vale, Sir Forgannwg, merch Edward Edwards, prifathro ysgol, ac ŵyres i'r Parch.
Taliesin
Jones, Groeswen. Cafodd ei haddysg yn Ysgol Howells, Llandaf, ac yng Ngholeg y Brifysgol, Caerdydd; graddiodd mewn Groeg ac athroniaeth er mai yn llenyddiaeth Saesneg yr oedd ei diddordeb pennaf. Cyhoeddodd Rhapsody, casgliad o ystorïau byrion, yn 1927, a Winter Sonata yn 1928. Er fod Winter
1
2
3
›
6