Dictionary of Welsh Biography

MAURICE, Syr WILLIAM (1542 - 1622), gwleidyddwr Senedd gyntaf Iago I; yn honno bu'n siarad ac yn dadlau heb flino ac yn llefaru dros y blaid a oedd yn ffafrio uno â Sgotland o dan yr enw cyfunol - ' Teyrnas Prydain Fawr ', enw a apeliai ato ef fel Cymro gwladgarol. Yr oedd yn hawlio mai efe a awgrymodd i Iago fabwysiadu'r teitl cyn i'r Senedd gyfarfod (efallai pan wnaethpwyd ef yn farchog, fel ' Sir William Morris ' - ar 23 Gorffennaf 1603); y mae
MEYRICK family Hascard, Fleet, Bush, Wigmore, Llundain, am 'lwgr-wobrwyo' chwaraewyr theatr y Globe i chwarae Richard the Second ar fin y gwrthryfel (6 Chwefror), ac am amddiffyn Essex House (8 Chwefror) yn erbyn lluoedd y Llywodraeth. Ar 13 Mawrth 1601 cafodd ei ddienyddio am deyrnfradwriaeth. Ailfreiniwyd ei fab Roland Meyrick a'i ferch, yr arglwyddes Vaughan, o ran gwaed ac enw, gan Iago I (24 Mai 1606). Yr oedd Syr FRANCIS MEYRICK (marchog, 5
MORGAN, Syr CHARLES (1575? - 1643?), milwr ') nes peri i rai pobl obeithio y byddai iddo arwain llu arfog yn erbyn Iago I pan ddeuai hwnnw i'r orsedd, eithr gwrthododd; ac yn wobr, gwnaethpwyd ef yn farchog (23 Gorffennaf 1603). Yna aeth yn ôl i Ostend hyd nes cwympodd y lle hwnnw i ddwylo Spinola (20 Medi 1604); daeth adref yr adeg honno ac fe'i gwnaethpwyd yn ustus heddwch. Wedi i derfysgoedd y ' Pabyddion ' dorri (Mai 1605) yn Swydd
MORGAN, ROBERT (1608 - 1673), esgob Bangor ystod yr ' Interregnum ' a rhoes organ iddi; pregethai hefyd yn ddyfal yn Gymraeg ac yn Saesneg. Pan gymerodd feddiant o reithoraeth Llandyrnog am ei fod yn ei chyfrif yn perthyn i'r esgob wrth ei swydd, bu ymgyfreithio chwerw rhyngddo ef a Thomas Jones (1622? - 1682), a oedd wedi ymneilltuo i'r fywoliaeth pan gollodd ei swydd fel caplan i Iago (y brenin Iago II wedi hynny) ac a oedd yn awr mewn tlodi
MORGAN, THOMAS (1543 - c. 1605), Pabydd a chynllwynwr gwibio'n ddi-ddylanwad yma a thraw yn Ewrop. Yn gynnar wedi i Iago ddyfod i'r orsedd aeth at Syr Thomas Parry (a fu farw 1616), llysgennad Lloegr ym Mharis, gyda chynlluniau i geisio cymodi'r Pabyddion yn Lloegr a gwneuthur niwed i'r Jesiwitiaid. Ym mis Ionawr 1605 cyhuddwyd ef o gynllwynio gyda chariadferch Henri IV (yr oedd ei chwaer hi mewn cyswllt â Phabyddion anfoddog yn Lloegr) a chondemniwyd ef i
MORRIS, WILLIAM (Rhosynnog; 1843 - 1922), gweinidog gyda'r Bedyddwyr flaenllaw fel gwleidyddwr. Cychwynnodd bump o achosion newydd. Ysgrifennai'n fynych i gylchgronau : Y Bedyddiwr Cymreig, Y Ffenestr, Yr Ymwelydd Misol, Yr Herald Cenhadol, etc. Cyhoeddodd Esboniad or Epistolau Iago a Titus, a gweithiau eraill. Bu farw 21 Rhagfyr 1922.
MOSTYN family Mostyn Hall, Gorffennaf, ' in viewing the lands and various works and Machines of the Lead & Colemines belonging to Sir Roger Mostyn … ' (Thomas Dineley, The Beaufort Progress; sylwer ar y darlun o blasty Mostyn ac o un o'r peiriannau codi glo). Yn 1687 perswadiwyd y brenin Iago II gan ei wraig Mary (o Modena) i drosglwyddo capel Gwenfrewi, Holywell, iddi hi, ac ysgrifennodd y frenhines at Syr Roger Mostyn i ofyn iddo
MYDDELTON family Gwaenynog, blynyddoedd 1583-1603, sydd yn y Llyfrgell Genedlaethol (yng nghasgliad llawysgrifau a dogfennau castell Chirk). Yr oedd yn un o gyfran-ddalwyr gwreiddiol yr ' East India Company,' yn bartner ym mhrif ymgyrchoedd môr-herwyr cyfnod Elisabeth, ac, yn amser Iago I, yn yr anturiaeth honno ynglyn â Llundain y cysylltir enw ei frawd Hugh (isod) â hi, sef y ' New River,' ac yn y ' Virginia Company '; yr oedd yn
MYTTON, THOMAS (1608 - 1656) Halston,, un o brif swyddogion byddin plaid y Senedd yn llys y 'Common Pleas' ac aelod o Gyngor y Goror yn Llwydlo) a chwaer Syr Roger Owen, a symudwyd oddi ar fainc yr ynadon dros Sir Amwythig yn y flwyddyn 1614 am ei ran gyda Phiwritaniaid eraill yn yr wrthblaid yn Seneddau Iago I. Addysgwyd Thomas yng Ngholeg Balliol, Rhydychen, 1615, ac yn Lincolns Inn, 1616. Yn 1629 priododd Margaret, ferch Syr Robert Napier, Luton, a chwaer-yng-nghyfraith Syr
OWEN family Plas Du, gynnar yn y ganrif nesaf daeth yn ganon Mantes (neu, efallai, Le Mans). Ym mis Rhagfyr 1602 cafodd ei anfon gan Lywodraeth Ffrainc, yn answyddogol, i Brussels i ystyried (gyda'i frawd Hugh a'r rhai a oedd yn hoffi Sbaen) hawliau Iago VI, frenin Sgotland, ar Goron Lloegr. Pan glywyd amdano ddiwethaf oll (7 Chwefror 1604) yr oedd yn achwyn yn arw yn erbyn canlyniadau esgyniad Iago VI i'r orsedd. Bu brawd
OWEN, Syr JOHN (1600 - 1666), llywiawdr ym myddin y Brenhinwyr yn Seneddau 1689-97. Cynigiodd godi milwyr dros Iago II yn erbyn William o Orange, fis Tachwedd 1688; ond yn y diwedd cymododd â'r Chwyldro. Er mai yn Sir Amwythig yr oedd yn byw gan amlaf, fe'i cysylltodd ei hun yn bur glos â Chymru; llanwai amryw swyddi lleol. Dilynodd ei hen-ewythr fel noddwr Huw Morys, a ganodd farwnad iddo yn 1698. Er gwaethaf cyfres o briodasau â theuluoedd Seisnig, ac i'r
PERROT family Haroldston, Meditations and Prayers on the Lord's Prayer and Ten Commandments. Gwnaethpwyd James Perrot yn farchog yn 1603. Pan gafodd Hwlffordd ei siarter yn nechrau teyrnasiad Iago I, ei enw ef oedd y cyntaf ar rôl yr aldramoniaid newydd. Dewiswyd ef yn aelod seneddol dros fwrdeisdref Hwlffordd i Seneddau 1597-8, 1604, a 1614. Yn Senedd 1614 bu'n brysur iawn yn siarad yn y ddadl ar y trethi a elwid yn 'impositions

Search results

73 - 84 of 109 for "Iago"