Dictionary of Welsh Biography

DAFYDD DDU ATHRO o HIRADDUG (fl. cyn 1400), gŵr y cysylltir ei enw â'r gramadeg neu'r 'llyfr cerddwriaeth' cyntaf sydd gennym drwyadl ansicr. Ffynnai traddodiad amdano fel gŵr hyddysg ac fel dewin, a mynnai'r enwog Dr. John Dee yn 1582 mai ef oedd Roger Bacon. Yr oedd ysgolheigion yr 16eg ganrif yn priodoli'r 'llyfr cerddwriaeth' iddo ef ac i Einion Offeiriad. Blodeuai Einion tua dechrau'r 14eg ganrif, ac felly awgrymir weithiau mai ychwanegu at lyfr Einion a wnaeth Dafydd Ddu. Ni sonnir am y ddau yn y copïau cynharaf ond fel
DAFYDD DDU ERYRI - see THOMAS, DAVID
DAFYDD EMLYN (fl. 1603-22), prydydd ac, yn ôl Moses Williams, offeiriad
DAFYDD EPYNT (fl. c. 1460), bardd
DAFYDD FYNGLWYD (fl. c. 1500-50), bardd Mab i fardd, a brodor, y mae'n debyg, o Ddeheubarth Cymru. Ni wyddys dim am ei fywyd, ond cedwir peth o'i farddoniaeth mewn llawysgrifau. Yn ei phlith ceir englynion moliant i blas Gruffudd Dwn o Ystrad Merthyr (Llanstephan MS 40 (60)), cywydd i Syr Harri ap Syr Thomas Johns o Abermarlais (Llanstephan MS 30 (444)), a chywydd i Syr John Perrot o Sir Benfro (Llanstephan MS 30 (447)).
DAFYDD GAM (d. 1415), milwr Cymreig ganrif a hanner bu tylwyth Games yn wyr pwysig ym Mrycheiniog - yn Aberbrân, Newton (gerllaw Aberhonddu), Tregaer, Buckland, a Phenderyn - hyd nes i linach y gwrywod ddarfod o'r tir. Yr uchel-siryf diwethaf o'r enw oedd Hoo Games (1657). Trwy i'w ferch Gwladus briodi Syr William ap Thomas o Raglan daeth Dafydd yn gyndad i'r Herbertiaid i gyd.
DAFYDD GLAN TEIFI - see SAUNDERS, DAVID, II
DAFYDD GLYN DYFRDWY (fl. c. 1575), bardd
DAFYDD GOCH BRYDYDD o FUALLT (fl. tua diwedd yr 16eg ganrif), bardd O'r cerddi a gadwyd hyd heddiw ceir rhai i Syr Sion Salbri (NLW MS 6495D a NLW MS 6496C), Syr Sion Wyn o Wydir (Cardiff MS. 83), a Gruffydd Fychan o Gors y Gedol (Llanstephan MS 118). Y mae'n bosibl, hefyd, mai'r un bardd yw ef a'r ' Dafydd Goch Brydydd ' y ceir ei farddoniaeth yn y llawysgrifau canlynol: Llanstephan MS 38, Llanstephan MS 49, Llanstephan MS 118, Llanstephan MS 125, Llanstephan MS
DAFYDD GORLECH (1410? - 1490?), un o feirdd y Cywyddau Brud gofyn am nodded. Awgryma'r cwpledi o'r cywydd sy'n dechrau 'Y brud hen wyd yn bratau' i Ddafydd Gorlech oroesi Dafydd Llwyd ap Llywelyn ap Gruffydd (fl. 1447-86 yn ôl Llenyddiaeth Cymru, W.J.G., 37). Y mae cyfeiriadau yn ei gywyddau at ddaroganau a briodolir i Fyrddin, Taliesin, a'r Bardd Glas.
DAFYDD GOWPER - see DAFYDD COWPER
DAFYDD IONAWR - see RICHARDS, DAVID

Search results

145 - 156 of 1353 for "dafydd ap gwilym"