Dictionary of Welsh Biography

EVANS, JOHN RHAIADORE (1790? - 1850?), llawfeddyg Ganwyd yn Glantanat Isaf, Llanrhaiadr-ym-Mochnant, ac fe'i addysgwyd yn ysgol ramadeg Croesoswallt. Bu'n cael hyfforddiant gan Hugh Roberts, llawfeddyg yn Llanfyllin, ac yna aeth yn ddisgybl i Syr Benjamin Brodie. Daeth yn brif swyddog meddygol ysbyty Bangor, ac wedi hynny yn ddarlithydd mewn llawfeddygaeth ac yn un o swyddogion meddygol ysbyty Middlesex a'r Royal Metropolitan Infirmary. Bu'n
EVANS, LLEWELLYN IOAN (1833 - 1892), ysgolhaig Beiblaidd Ganwyd yn y Treuddyn ger Yr Wyddgrug ar y 23 Mehefin 1833 (yn ôl Methodistiaeth Sir Fflint a'r Goleuad, ond yng Nghaerwys yn ôl y C. and D. Herald, Y Traethodydd, a'r Geninen, ac ym Mangor yn ôl Y Celt a'r Cymro). Yr oedd yn fab i'r Parch. Edw. T. Evans, Treuddyn (Caerwys?), ac wyr i'r Parchn. Thomas Evans, Caerwys, a Robert Roberts, Rhiwabon. Yn 1846 trigai ym Mangor, a bu yn ysgrifennydd i'r
EVANS, MEREDYDD (1919 - 2015), ymgyrchydd, cerddor, athronydd a chynhyrchydd teledu cyfarfod Phyllis penodwyd Merêd yn diwtor athroniaeth a gwleidyddiaeth yng Ngholeg Harlech a bu yno hyd 1950 pan ymunodd â staff golygyddol Hughes a'i Fab yng Nghroesoswallta dechrau cyfrannu i'r Cymro. Yno y dechreuodd cyfeillgarwch oes â'r golygydd dylanwadol John Roberts Williams. Fodd bynnag, ddwy flynedd yn ddiweddarach fe ddychwelodd i'r byd academaidd a gadael Cymru i gyflawni PhD mewn athroniaeth
EVANS, MORRIS EDDIE (1890 - 1984), cyfansoddwr Ganed Eddie Evans ar 5 Hydref 1890 yn Nhal-y-sarn, Dyffryn Nantlle, unig blentyn William Owen Evans a'i wraig Catherine A. Evans. Cadwai'r teulu siop groser Cloth Hall ac yn ddiweddarach Paris House yn Nhal-y-sarn, a derbyniodd y mab wersi harmoniwm a sol-ffa gan gerddorion lleol. Symudodd y teulu i Lerpwl yn 1904, lle cafodd Eddie hyfforddiant gan y cerddor a'r cyfansoddwr John Henry Roberts
EVANS, PHILIP (1645 - 1679), offeiriad o Gymdeithas yr Iesu, a merthyr i'r dienyddle: 'Yn wir, dyma'r pulpud gorau i ddyn bregethu ohono'. Dychwelodd i'r carchar a chanu gyda'r tannau i'w gyfeiliant ei hun ar y delyn, fel y dengys argrafflen gyfoes. Ysgrifennodd lythyr, a argreffir yn Foley, at ei chwaer Catherine, a oedd yn lleian las ym Mharis. Crogwyd, diberfeddwyd a chwarterwyd ef ar 22 Gorffennaf 1679, oed 34. Y mae darlun ohono yn Foley; ac yn 1929, lluniwyd
EVANS, RICHARD HUMPHREYS (1904 - 1995), gweinidog MC ac athro diwinyddol yng Nghymdeithas y Santes Catherine. Graddiodd gydag anrhydedd mewn Diwinyddiaeth yn 1933. Dilynodd gwrs i ymbaratoi ar gyfer y weinidogaeth yng Ngholeg y Bala 1933-4, ac fe'i ordeiniwyd yn weinidog MC i wasanaethu capeli South Beach a Tarsis, Pwllheli (1934-43), ac yna ym Methesda, Gwylfa, a'r Capel Saesneg, Blaenau Ffestiniog (1943-53). Yn 1953 fe'i apwyntiwyd yn Brifathro ar Goleg Rhagbaratoawl y
EVANS, ROBERT (Cybi; 1871 - 1956), bardd, llenor a llyfrwerthwr Ganwyd 27 Tachwedd 1871 yn Elusendy, Llangybi, Sir Gaernarfon, yn fab i Thomas a Mary (ganwyd Roberts) Evans (gwas fferm oedd y tad) a bu iddynt saith o blant. Addysgwyd ef yn ysgol y cyngor, Llangybi, ac wedi bod yn gweini ffermydd Eifionydd bu yn llythyrgludydd yn yr ardal am y rhan fwyaf o'i oes. Un o'i gyd-bostmyn oedd William Hugh Williams, ' Cae'r Go '. Yr oedd hefyd yn gwerthu 'llyfrau o
EVANS, ROBERT TROGWY (1824 - 1901), gweinidog gyda'r Annibynwyr ddilyn Morris Roberts, ac ar ôl aros yno am 11 mlynedd aeth i Oskosh, Wisconsin, yn 1881, i weinidogaethu. Cyhoeddodd Myvyrdodydd Ieuanc (llyfr ar ddirwest), Y Ddiwioleg (Utica, 1873), cân faith iawn, Marwnadau … Robert Everett … a Morris Roberts … (Remsen, c. 1878), a Y Bedydd Cristionogol. Bu'n ddadleuwr selog yng Nghymru dros ddirwest ac ysgrifennodd rai caneuon ac emynau dirwestol. Bu farw yn 1901.
EVANS, SAMUEL (1859 - 1935), cadeirydd y Crown Mine, Johannesburg, ac arloesydd ym myd addysg staff yr arglwydd Roberts yn ystod rhyfel Deheudir Affrica, ac yn ddirprwywr gwladol Johannesburg wedi i'r fyddin Brydeinig feddiannu'r dref honno. Gweithiodd i wella amodau byw a chyflwr y gweithwyr brodorol yn y mwyngloddiau, ac yr oedd yn un o sefydlwyr Prifysgol Witwatersrand. Ysgrifennodd ar ei brofiadau yn y Dwyrain i'r Llenor (O.M.E.). Yr oedd yn bennaeth yn Urdd Mejidieh ac yn Urdd Osmanieh
EVANS, THOMAS (1897 - 1963), henadur, gweinyddwr ysbytai ac addysg Ganwyd yn Nhwyn Carno, Rhymni, Mynwy, 9 Medi 1897, mab William Evans, glöwr, a Catherine, ei wraig. Brodor o Hirwaun, Aberdâr, oedd ei dad ond â'i wreiddiau yng Ngheredigion. Addysgwyd y mab yn ysgolion elfennol Rhymni, ond gadawodd yn 12 oed i weithio mewn gwaith priddfeini yn Rhymni. Ar ôl hynny treuliodd 14 blynedd tan ddaear ym mhyllau glo Rhymni, Oakdale a Phengam. Pan dorrodd streic fawr
EVANS, TREBOR LLOYD (1909 - 1979), gweinidog (Annibynwyr) ac awdur , Treforys ym mis Gorffennaf 1945 yn olynydd i'r Parchg J.J. Williams. Ym 1964, fe'i hetholwyd yn Ysgrifennydd Cyffredinol Undeb yr Annibynwyr Cymraeg, swydd a ddaliodd hyd ei ymddeoliad ym 1975. Bu'n Llywydd Undeb yr Annibynwyr, a thraddododd ei anerchiad ym 1976 yn Nhreforys ar y testun "Cadw'r Ffydd". Priododd ag Elizabeth Roberts o Flaenau Ffestiniog, athrawes wrth ei galwedigaeth, ym 1936. Cyn hynny
EVANS, WILLIAM (Wil Ifan; 1883 - 1968), gweinidog (A. Saesneg), bardd a llenor yn Gymraeg a Saesneg chwenychai fynd i 'gyrddau mawr'. Yn wir, gwrthodai gyhoeddiadau felly, eithr yr oedd yn anwylyn pobl ei ofalaethau. Gwasanaethodd fel gweinidog (A) yn Nolgellau, 1906-09, Pen-y-bont ar Ogwr, 1909-17, Richmond Road, Caerdydd, 1917-25, a Phen-y-bont drachefn, 1925-49. Fe'i gwnaed yn Pastor Emeritus gan ei hen eglwys dros weddill ei oes. Priododd â Nesta Wyn, merch John a Catherine Edwards, Eirianfa

Search results

109 - 120 of 703 for "Catherine Roberts"