Dictionary of Welsh Biography

HUGHES, RICHARD SAMUEL (1888 - 1952), gweinidog (MC) ac athro Jane Morris Jones, merch William Morris Jones (cadeirydd cyngor sir Arfon yn ei ddydd); ganwyd mab a merch o'r briodas. Bu farw 16 Ebrill 1952. Cyfrifid ef yn bregethwr praff, o anian broffwydol. Ymhyfrydodd mewn beirniadaeth ysgrythurol a phynciau diwinyddol. Cyhoeddwyd gwerslyfr o'r eiddo ar Efengyl Mathew yn 1937.
HUGHES, ROBERT (1811 - 1892), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd Ganwyd ym Modgared, Llanwnda, Arfon, 25 Mawrth 1811, yn fab i dyddynnwr a newidiodd ei dyddyn deirgwaith neu bedair ym more oes ei fab, ond a gartrefodd o'r diwedd ym Moelfre Fawr, Llanaelhaearn, lle y bu farw yn 95 oed. Ychydig iawn o ysgol (bu am dymor gyda 'Dafydd Ddu Eryri') a gafodd y bachgen, ond yr oedd yn gerfiwr medrus â'r gyllell dwca. Yn 1830, aeth gyda gyr o wartheg i Lundain, gan
HUGHES, ROBERT GWILYM (1910 - 1997), bardd a gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd Ganwyd Gwilym Hughes 17 Awst 1910 ym Methesda, Arfon, yn ail fab i Robert John ac Elisabeth Hughes, ei dad o Waen Pentir, a'i fam o Drefdraeth ym Môn. Bu ei dad yn gweithio yn Chwarel y Penrhyn wedi'r Streic Fawr (1900-03), a gwyddai ef a'i frawd Richard Môn Hughes o brofiad am y tlodi a ddilynodd y streic ym Methesda. Pan oedd yn bedair oed, symudodd y teulu i Lôn Bopty, Bangor, lle y cawsant
HUGHES, WILLIAM (1757 - 1846), gweinidog gyda'r Annibynwyr, emynydd, a cherddor ail fab Hugh Jones a Jane Williams (gweddw), Gadlys, Llanwnda (Arfon); bedyddiwyd 25 Mehefin 1757. Priododd â Jane Jones yn Llanwnda, 20 Chwefror 1783, a bedyddiwyd eu mab John yno, 2 Rhagfyr 1784. Ymunodd a'r Annibynwyr yng Nghaernarfon yn amser y deffroad dan George Lewis; codwyd ef yn bregethwr cynorthwyol yn 1788, wedi ymadawiad George Lewis (1794), penodwyd ef yn efengylydd teithiol, a
HUGHES, WILLIAM BULKELEY (1797 - 1882), Aelod Seneddol Rhydychen a Chaer daeth ymlaen fel ymgeisydd Torïaidd yn etholiad bwrdeisdrefi Arfon yn 1837, a gorchfygodd y Capten Charles Henry Paget. A dyna gychwyn ei gyswllt seneddol hir â'r etholaeth hon, cyswllt a barhaodd am yn agos i 40 mlynedd ag eithrio un bwlch rhwng 1859 a 1865. Ceidwadwr cymedrol ydoedd o ran ei ddaliadau gwleidyddol, er mai fel Rhyddfrydwr yr ymladdodd etholiad 1865. Daliai i
HUGHES, MARGARET (Leila Megàne; 1891 - 1960), cantores Ganwyd Bethesda, Caernarfon, 5 Ebrill 1891, yn un o ddeg plentyn Thomas Jones, aelod o heddlu Arfon, a Jane Phillip (ganwyd Owen) ei wraig. Symudodd y teulu i Bwllheli yn 1894, ac yno y magwyd y gantores. Collodd ei mam pan oedd yn 7 oed, ac aberthodd ei thad lawer er mwyn rhoi addysg gerddorol iddi. Astudiodd ganu am gyfnod gyda John Williams, arweinydd Cymdeithas Gorawl Caernarfon, a'r unawd
HUWS, RHYS JONES (1862 - 1917), gweinidog gyda'r Annibynwyr cymryd gradd: 'bu yn y coleg am flynyddoedd heb fawr llewyrch arno fel myfyriwr.' Derbyniodd alwad i Abermaw a'r Cutiau, ac urddwyd ef yno 28 Mehefin 1894. Symudodd i Bethel, Llanddeiniolen, Arfon, yng Ngorffennaf 1896, ac ym Medi 1905 i Bethesda, Arfon. Yn 1912 aeth yn weinidog cyntaf eglwys newydd Bryn Seion, Glanaman; bu farw yno 21 Tachwedd 1917, a chladdwyd ef ym mynwent capel Aberhosan. Gŵr o
IOAN ARFON - see GRIFFITH, JOHN OWEN
IORWERTH DRWYNDWN (d. c. 1174) mab hŷn Owain Gwynedd a Gwladus ferch Llywarch ap Trahaearn. Priododd dywysoges o Bowys, sef Marared ferch Madog ap Maredudd, a chael ohoni un mab - y tywysog Llywelyn Fawr (wedi hynny). Pan rannwyd tiroedd ei dad cafodd Iorwerth Arfon ac, y mae'n debyg, Nantconwy. Ychydig wedi hynny diflanna o dudalennau hanes; efallai iddo farw pan gipiodd ei hanner-brawd, David I, yr awenau yn rhanbarthau
JOHN, GEORGE (1918 - 1994), gweinidog (Bed.) a phrifathro coleg gael ei ddyrchafu'n bennaeth y Coleg yn olynydd i D. Eirwyn Morgan yn 1980. Bu'n llywydd Cymanfa Arfon yn 1982. Ymddeolodd i fyw yn Llandysul yn 1984, gan barhau i ddarlithio yn ei bwnc yng Ngholeg Prifysgol Llanbedr-pont-Steffan am gyfnod. Ar y cyfan, gŵr yn hoffi'r encilion ydoedd, ond roedd yn bregethwr dawnus a sylweddol. 'Pregethu: Yr Uchel Alwedigaeth' oedd y testun a ddewisodd wrth draddodi
JONES, ARTHUR (1776 - 1860), gweinidog gyda'r Annibynwyr gymanfa Conwy o eglwysi Arfon yn 1838 (o dan arweiniad ' Caledfryn ') ei ddiarddel ef a'i eglwys a sefydlu eglwys arall ym Mangor, sef Bethel. Achosodd y ddadl ddiflastod mawr a chryn niwed i Annibyniaeth yn y sir. Er cryfed gwrthwynebydd oedd ' Caledfryn,' ni syflodd Arthur Jones ddim.
JONES, DAVID HUGH (Dewi Arfon; 1833 - 1869), gweinidog (MC), ysgolfeistr a bardd Ganwyd 6 Gorffennaf 1833 yn y Ty Du, Llanberis, Sir Gaernarfon, yn fab i Hugh ac Ellen Jones. Ef oedd yr hynaf o bedwar o blant, a brawd iddo oedd Griffith Hugh Jones ('Gutyn Arfon') awdur y dôn 'Llef', a gyfansoddwyd er cof am 'Dewi Arfon'. Pan oedd Dewi Arfon tua phump oed aeth i ysgol a gynhelid gan wr o'r enw Ellis Thomas yn y Capel Coch, Llanberis. Ar ôl hynny bu mewn ysgol a gedwid gan John

Search results

49 - 60 of 152 for "Arfon"