Dictionary of Welsh Biography

TROY, BLANCHE HERBERT (Y FONESIG TROY), (d. tua 1557), gofalwraig magwraeth Elisabeth I, Edward VI a'r Frenhines Mari . Priododd Blanche Milborne James Whitney o Whitney a Phen-cwm; ei gwaddol oedd maenor Icomb yn swydd Gaerloyw a fu'n eiddo i'w thad ac a etifeddwyd gan ei mab hynaf. Bu farw James Whitney 30 Mehefin 1500 gan adael Blanche â Robert 13 blwydd oed a James, Watkin ac Elizabeth a oedd yn iau. (Priododd Ann Morgan o Arkstone, Swydd Henffordd, merch Elizabeth, â Henry Carey, yr Arglwydd Hunsdon yn ddiweddarach
TURBERVILLE family Coety, . Dilynwyd Gilbert I gan ei fab PAYN II. Yr oedd ef yn fyw yn 1202, a bu farw c. 1207. Caniatawyd meddiant o'r arglwyddiaeth yn 1207 i GILBERT II, mab Payn II Priododd ef â Matilda (neu Agnes), merch Morgan Gam, Afan, a thrwyddi hi cafodd faenor Llandymor yng Ngŵyr. Ymddengys iddo ymuno gyda'r barwniaid a wrthwynebai'r brenin John, oblegid caniatawyd iddo ailfeddiannu ei diroedd yn 1217 ' as he had
TURNER, MERFYN LLOYD (1915 - 1991), diwygiwr cymdeithasol ac awdur gyfaill agos Dyfnallt Morgan (1917-1994). Daeth yn ffigwr adnabyddus ym Mhrydain yn y pumdegau trwy'r rhaglenni radio a theledu a gyflwynodd i'r BBC ynglŷn â phrofiadau carcharorion, y digartref a'r gwrthodedig yn y gymdeithas. Ymddangosodd ar Desert Island Discs hyd yn oed ym 1963. Credai'n gryf ym mhwysigrwydd dysgu a dangos empathi a chefnogaeth trwy brofiad ymarferol, a threuliodd dri mis yn byw
VALENTINE, LEWIS EDWARD (1893 - 1986), gweinidog y Bedyddwyr, awdur a chenedlaetholwr Hannah a gadwai siop groser yn y dref gyda'i gŵr. Graddiodd gyda dosbarth cyntaf mewn ieithoedd Semitig ym mis Mehefin 1919, gan ennill MA ddwy flynedd yn ddiweddarach am draethawd ar gyfieithiadau William Morgan a Richard Parry o Lyfr Job. Chwaraeodd ran lawn ym mywyd Cymraeg y coleg, ac ef oedd ysgrifennydd cyntaf cymdeithas Gymraeg 'Y Macwyaid', rhagflaenydd y Gymdeithas Genedlaethol Gymreig ('Y
VAN HEYNINGEN, RUTH ELEANOR (1917 - 2019), biocemegydd ym Mhrifysgol Caeredin, a Joanna (g. 1945) a fu'n bensaer. Astudiodd Ruth van Heyningen ar gyfer PhD Caergrawnt dan oruchwyliaeth Robin Hill, ond oherwydd natur gyfrinachol y gwaith (ar wrthwenwynau i arfau cemegol) nid oedd modd cyflwyno'r traethawd. Wedi symud i Lundain gweithiodd Ruth yn y Sefydliad Lister gyda Walter T. J. Morgan ar antigenau ar gyfer trallwysiadau gwaed. Yn dilyn apwyntiad
VARRIER-JONES, PENDRILL CHARLES (1883 - 1941), meddyg Ganwyd Pendrill Varrier-Jones yn Glyn Taff House, Troedyrhiw, Merthyr Tudful, ar 24 Chwefror 1883, yn fab i Dr Charles Morgan Jones, meddyg lleol, a'i wraig Margaret Varrier (g. Jenkins). Roedd teulu ei fam yn berchen ar fusnes glofaol. (Newidiodd Pendrill ei gyfenw o Jones i Varrier-Jones yn 1929). Roedd ganddo un chwaer. Cafodd ei addysg yng Ngholeg Epsom ac yna Coleg Wycliffe, Stonehouse. Yn
VAUGHAN family Y Gelli Aur, Golden Grove, , a'r sir yn 1679-81 a 1685-7. Dewiswyd ef yn llywiawdr Jamaica yn 1674. Yno yr oedd mewn anghydfod parhaus â'r dirprwy-lywiawdr, Syr Henry Morgan; a oedd yn cynllwyn â môr-herwyr ac yn gwrth-weithio'r heddwch gyda Ffrainc a Sbaen y disgwylid i'r llywiawdr ei gadw. Rhoddwyd swydd Carbery i iarll Carlisle yn 1678. Wedi iddo etifeddu stadau ei dad ymsefydlodd yn Llundain gan ymddiddori yn ei
VAUGHAN family Courtfield, Llanarth; Powell, Perthir; Hughes, Cillwch; a Morgan, Arkstone. Gan y rhoddir manylion am deulu Courtfield mewn llyfrau achau, e.e. Burke, Landed Gentry, nid oes angen cyfeirio yma ond at rai aelodau ohono. Yn 1562 prynwyd maenor Welsh Bicknor gan JOHN AP GWILYM. Daeth ei ferch a'i aeres ef, Sibylla, yn wraig JAMES VAUGHAN, a oedd yn disgyn o Howell ap Thomas, Perthir, ac felly daeth y maenor yn eiddo
VAUGHAN family Cleirwy, Clyro, Sefydlydd y gainc hon o'r Fychaniaid oedd ROGER VAUGHAN (I), trydydd mab Thomas ap Rhosier Fychan, Hergest - gweler teulu Vaughan, Hergest. Ei wraig oedd Jane ferch Dafydd ap Morgan ap Siôn ap Phylip. ROGER VAUGHAN (II) oedd eu hetifedd, a phriododd ef Margaret ferch Rhys ap Gwilym ap Llywelyn ap Meurug. Dichon mai ef oedd yr un y gwelir ei enw ar restr comisiynwyr y degymau eglwysig yn Ionawr
VAUGHAN family Tre'r Tŵr, Ystrad Yw Nghaerdydd. Bu ddwywaith yn briod. Y wraig gyntaf oedd Denys ferch Thomas ap Phylip Fychan o Dalgarth, ac ohoni hi y ganwyd yr etifedd (Syr) THOMAS FYCHAN, a Rhosier Fychan - gweler teulu Vaughan, Porthaml - a phedair merch a briododd i deuluoedd amlwg, gwragedd Robert Rhaglan, Harri Dwnn, Morgan Gamage, a Morgan ap Thomas ap Gruffudd ap Nicolas. Ei ail wraig oedd Margaret, arglwyddes Powys, merch James
VAUGHAN, HILDA CAMPBELL (1892 - 1985), awdur arhosodd adre yn nhŷ ei rhieni tan gychwyn y Rhyfel Byd Cyntaf. Yna, dechreuodd weithio i'r Groes Goch ac wedyn daeth yn Ysgrifenyddes Weithredol ar Fyddin Tir y Merched yng nghefn gwlad Siroedd Brycheiniog a Maesyfed. Ar ôl y rhyfel symudodd i Lundain a dechreuodd astudio yng Ngholeg Bedford, lle cyfarfu â'i darpar ŵr, yr awdur Charles Morgan. Priodasant yn Llundain yn 1923, a ganwyd iddynt un ferch
VAUGHAN, RICHARD (1550? - 1607), esgob (1583) a'i ddewis yn archddiacon Middlesex (1588). Etholwyd ef yn esgob Bangor 22 Tachwedd 1595, symudwyd ef i Gaer 23 Ebrill 1597, ac oddi yno i Lundain yn 1604. Dywedir iddo gynorthwyo William Morgan gyda chyfieithu'r Beibl yn Gymraeg, ac iddo fod yn noddwr i eglwys gadeiriol Bangor. Pan oedd yn esgob Caer safodd yn gryf yn erbyn 'gwrthodwyr' Pabyddol a phan oedd yn esgob Llundain rhoes daw ar rai

Search results

505 - 516 of 572 for "Morgan"