Dictionary of Welsh Biography

JAMES, DAVID EMRYS (Dewi Emrys; 1881 - 1952), gweinidog (A), llenor a bardd ('Dafydd ap Gwilym'), Llanelli, 1930 ('Y Galilead'), Bangor, 1943 ('Cymylau amser'), a Phen-y-bont ar Ogwr, 1948 ('Yr alltud'). Bu'n olygydd ' Pabell Awen ' Y Cymro o 1936 i 1952. Bu farw yn ysbyty Aberystwyth ar 20 Medi 1952, a chladdwyd ef ym mynwent Pisgah, Talgarreg. Codwyd maen coffa hefyd uwchlaw clogwyni Pwllderi, gogledd Penfro. Cyhoeddwyd llawer o'i waith: Rhigymau'r ffordd fawr, (1926), Rhymes
JENKINS, JABEZ EDMUND (Creidiol; 1840 - 1903), clerigwr a bardd Rhiangerdd Emma Prys, yn 1862, Egin Awen, yn cynnwys awdlau, cywyddau …, yn 1867, a Rhiangerdd - Gwenfron o'r Dyffryn, yn 1868. Golygodd flodeugerdd o farddoniaeth, Gardd y Beirdd; gan Ugain o Feirdd Cymru, yn 1869, ac yn 1897 ymddangosodd ei Vaynor, its History and Guide.
JONES family, Teulu o ofaint a ffermwyr, beirdd, cantorion a phregethwyr Cilie, , 1853 - 1930), o deulu Georgeaid Sir Benfro i gadw'r efail ym Mlaencelyn, plwyf Llangrannog, yn 1876. Yno y ganed eu hwyth plentyn cyntaf; symudwyd i fferm 'Y Cilie' yn 1889, a ganwyd y gweddill o'r deuddeg plentyn yno. Ceir peth o ganu Jeremiah 'r tad yn Awen ysgafn y Cilie (1976). Dysgodd y bechgyn i gyd grefft y gof er mai ynglyn â cheffylau a pheiriannau'r fferm y defnyddiwyd yr efail yn 'Y Cilie
JONES, DAVID JAMES (Gwenallt; 1899 - 1968), bardd, beirniad ac ysgolhaig orau yn Eisteddfod Genedlaethol Treorci (1928) ni ddyfarnwyd y gadair iddo. Cyhoeddwyd y ddwy awdl mewn llyfryn yn 1928. Enillodd gadair Eisteddfod Genedlaethol Bangor yn 1931 ag awdl ' Breuddwyd y Bardd '. Clywid llais mwy personol yn mynegi ei argyhoeddiadau cryfion, ei ymagwedd at fywyd a dyfnder ei bersonoliaeth yn y cerddi, y sonedau a'r cerddi hirion sydd yn ei gyfrolau, Ysgubau'r Awen (1939
JONES, JOHN WILLIAM (1883 - 1954), llenor, casglwr llythyrau ac amryfal bapurau, cyhoeddwr, hynafiaethydd a bardd gwlad chyflawnodd swyddogaeth y bardd gwlad yn gydwybodol. Yr oedd ganddo ddiddordeb ysol mewn barddoniaeth Gymraeg a Saesneg ac yn arbennig mewn casglu a chyhoeddi gwaith rhai o feirdd ei ardal a'r cymdogaethau agos. Golygodd beth o weithiau Ap Alun Mabon : Gwrid y Machlud (Blaenau Ffestiniog, 1941); Ioan Brothen : Llinell neu Ddwy (Blaenau Ffestiniog, 1942); Gwilym Deudraeth : Yr Awen Barod (Llandysul, 1943
JONES, PETER (Pedr Fardd; 1775 - 1845), bardd ac emynydd . ' Ei gystadleuaeth olaf, hyd y gwyddys, oedd ei awdl ar ' Cystuddiau, Amynedd ac Adferiad Job, ' yn eisteddfod Lerpwl yn 1840 (lle yr enillodd ' Eben Fardd '). Ymhlith ei waith cyhoeddedig ceir Mel Awen (1823), cyfrol o farddoniaeth gaeth a rhydd; cyfrol o emynau yn cynnwys rhai enwog fel ' Cysegrwn flaenffrwyth …, ' ' Cyn llunio'r byd … ' a ' Daw tyrfa rif y gwlith '; Catecism Ysgrythyrol; hanes
JONES, RHYS (1713 - 1801), hynafiaethydd a bardd chadw yn Nrws Nant Tafarn yn fisol beunydd or ddydd Iau nesaf o flaen y Llawn Lloer, (gyda) Cywydd i ofyn gwn i'r pendefig Wm. Llwyd o Riwedog Ysgr. (d.d., c. 1750), Gorchestion Beirdd Cymru: Neu Flodau Godidowgrwydd Awen, Wedi eu lloffa, a'u dethol, allan o waith rhai o'r Awduriaid ardderchog, a fu erioed yn yr Iaith Gymraeg. O Gasgliad Rhys Jones, o'r Tyddyn Mawr, yn y Brinaich, ym mhlwyf
JONES, RICHARD (Gwyndaf Eryri; 1785 - 1848), bardd, amaethwr, a saer maen eisteddfod Llanwrtyd, 1823, am awdl ar 'Lles Gwybodaeth,' ac amryw brif wobrau eraill. Cyhoeddodd gasgliad o'i farddoniaeth yn 1818 dan y teitl Peroriaeth Awen. Yr oedd yn fedrus ar ganu'r chwibanogl, a bu'n aelod blaenllaw o fand y tabwrdd a'r gadbib yn perthyn i Wirfoddolwyr arglwydd Newborough, Glynllifon, a'r milwyr lleol.
JONES, THOMAS GWYNN (1871 - 1949), bardd ac un o lenorion mwyaf amlochrog Cymru, newyddiadurwr, cofiannydd, darlithiwr, ysgolhaig, athro, cyfieithydd ysgolheigion a llenorion a ddaeth yn gyfeillion agos iddo. Adlewyrchir hyn oll yn y llyfrau Iwerddon 1919, Peth nas Lleddir (1921), ac Awen y Gwyddyl (1922) a llawer o sgrifeniadau eraill. Cymerodd radd M.A. ym Mhrifysgol Cymru yn 1914, gyda thraethawd Bardism and Romance. Gwaith Tudur Aled, ffrwyth cyfnod hir o astudiaeth a chodi testunau, Cofiant Thomas Gee (1913), Cofiant Emrys ap Iwan (1912), y
JONES, THOMAS LLEWELYN (1915 - 2009), bardd a llenor toreithiog ', gan efelychu camp Dewi Emrys, yr unig brifardd arall i gael ei gadeirio ddwy flynedd yn olynol. Cyhoeddodd ddwy gyfrol o farddoniaeth ar gyfer oedolion, sef Swn y Malu yn 1967 a Canu'n Iach! yn 1987. Meddai ar awen felys a rhoddai, fel bardd a beirniad, fri ar ganu swynol, clir a thelynegol. Yr oedd, yn y cyfnod ar ôl yr Ail Ryfel Byd, brinder affwysol o ddeunydd darllen Cymraeg ar gyfer plant ysgol
JONES, THOMAS LLOYD (Gwenffrwd; 1810 - 1834), bardd chyfrannodd i gyfnodolion. Yn 1830 symudodd i Ddinbych, eto'n glerc cyfreithiwr ac yno yn 1831, cyhoeddodd Ceinion Awen y Cymry, detholiad o'r beirdd o bob oes (gan gynnwys trosiadau o feirdd Seisnig), gyda pheth o'i waith ef ei hunan; cyflwynir y llyfr i William Owen Pughe. O Ddinbych yr ysgrifennodd lythyr at R. L. Morris, Holywell, a gyhoeddwyd yn Adgof uwch Angof, ac oddiyno yr ysgrifennodd y
LEWIS, LEWIS WILLIAM (Llew Llwyfo; 1831 - 1901), bardd, nofelydd, a newyddiadurwr genedlaethol Aberystwyth, 1865; 'Arthur y Ford Gron' yn eisteddfod genedlaethol Caer, 1866; 'Elias y Thesbiad' yn eisteddfod Rhuthyn, 1868; 'Gruffydd ap Cynan' yn eisteddfod genedlaethol Wrecsam, 1888; 'Ioan y Disgybl Anwyl' yn eisteddfod genedlaethol Llanelli, 1895; a chafodd lu o wobrau llai pwysig yn eisteddfodau Cymru ac America. Dyma ei brif gyhoeddiadau: Awen Ieuanc, 1851; Llewelyn Parri: neu y Meddwyn

Search results

37 - 48 of 91 for "Awen"