Dictionary of Welsh Biography

OWEN, DAVID (Dewi Wyn o Eifion; 1784 - 1841), amaethwr a bardd ar y ddau feirniad, Dr. William Owen Pughe a Robert Davies ('Bardd Nantglyn'). Sorrodd Dewi ac ni chyfansoddodd ond ychydig wedyn. Yr oedd yn feistr ar y mesurau caethion, ac ysgrifennodd nifer o englynion gwych. Ymysg ei oreuon y mae'r gadwyn o englynion i Bont Menai a gyfansoddodd yn 1832. Ystyrid ef yn un o brif feirdd ei oes. Bu iddo le pwysig yn natblygiad yr awdl a'r englyn, a bu ei gyfres o
PREECE, Syr WILLIAM HENRY (1834 - 1913), peiriannydd trydan ac ymarferol. Cymerai ddiddordeb mawr yn natblygiad cynnar y teleffon; cyhoeddodd ddwy gyfrol ar y peiriant hwnnw a darllen llawer o bapurau gerbron cymdeithasau gwyddonol. Etholwyd ef yn F.R.S. yn 1881. Ond y mae'n debyg y cofir am Preece yn fwyaf arbennig oblegid ei waith fel arloeswr gyda'r telegraff diwifr. Gwnaeth lawer o arbrofion yn y mater hwn ar gulforoedd megis Sianel Bryste, afon Menai
ROBERTS, JOHN (Jack Rwsia; 1899 - 1979), glöwr, cynghorydd ac aelod amlwg o'r Blaid Gomiwnyddol Menai Williams, Penygraig, mab y bardd Eingl-Gymreig, Huw Menai. Fe'u rhwystrwyd yn Perpignan gan heddlu Ffrainc a'u hanfon adref ar y trên trwy Marseilles ac yna ar long. Ym mis Mai 1937 mentrodd yr eildro yng nghwmni glöwr o Gomiwnydd o Abertridwr, Leo Price. Llwyddodd i groesi mynyddoedd y Pyrenees a chael ei dderbyn i'r Bataliwn Prydeinig. Dangosodd ddewrder anghyffredin ym mrwydr Brunete
TELFORD, THOMAS (1757 - 1834), peiriannydd sifil enwog a ddechreuodd fel prentis saer maen wneuthur neu wella ffyrdd a phontydd nes y gofynnwyd iddo gan y Llywodraeth dalu sylw i'r ffordd sydd yn arwain o Amwythig i Gaergybi - y 'ffordd bost,' i Iwerddon, yr ' Holyhead Road ' fel y gelwir hi hyd heddiw, ac yn arbennig i gwestiwn pontio Menai a thrwy hynny osgoi perygl croesi rhwng Sir Gaernarfon a sir Fôn mewn ysgraffau. Cynlluniodd Telford bont grog dros gulfor Menai, rhywbeth nad oedd
TYSILIO (fl. 7fed ganrif), sant Celtig crefyddol ac iddo fynd i Feifod yn Sir Drefaldwyn i gael ei addysgu gan yr abad Gwyddfarch. Yn ddiweddarach ymneilltuodd i lannau Menai a sefydlu eglwys Llantysilio yno. Wedi iddo ddychwelyd i Feifod bu raid iddo ddioddef llawer o helbulon ar law ei chwaer-yng-nghyfraith; o'r herwydd ffodd i Lydaw a sefydlu eglwys S. Suliac yno ar draeth afon Rance. Y mae'r dystiolaeth ddaearyddol i barch Tysilio yn
WILLIAMS, HUW OWEN (Huw Menai; 1886 - 1961), bardd (Merthyr Vale). Yno dechreuodd drefnu cyfarfodydd politicaidd ac annerch ynddynt, ac hefyd ysgrifennu erthyglau i'r Social Democrat, y Social Review a Justice. Yn fuan collodd ei swydd oherwydd ei weithgareddau politicaidd ond gan ei fod yn briod gyda theulu ifanc, derbyniodd swydd fel pwyswr (cynrychiolydd y cyflogwyr) a daeth ei waith politicaidd i ben (er i un o'i feibion, Alun Menai Williams, weithio

Search results

25 - 30 of 30 for "Menai"