Dictionary of Welsh Biography

MORGAN, JOHN JENKYN (Glanberach; 1875 - 1961), hanesydd lleol a thraethodwr . Cyhoeddodd Cofiant John Foulkes Williams (1906), a Hanner Canrif o Hanes Bryn Seion, Glanaman, 1907-1957 (1957). Bu farw yn ei gartref ar Fryn-lloi, Glanaman, 18 Mai 1961, a chladdwyd ef ym mynwent yr Hen Fethel, Cwmaman.
NANNEY, DAVID ELLIS (1759 - 1819), sgweier y Gwynfryn a bargyfreithiwr ar ôl ei enw. Bu farw 5 Mehefin 1819, heb blant, a gadawodd ei stad i'w nai, Owen Jones o Fryn-hir, ar yr amod ei fod yntau yn dwyn yr enw Ellis-Nanney. Owen Jones oedd tad Syr H. J. Ellis-Nanney, gwrthwynebydd Mr. Lloyd George yn etholiad bwrdeistrefi Caernarfon yn 1890.
OWAIN, OWAIN LLEWELYN (1877 - 1956), llenor, cerddor, a newyddiadurwr Ganwyd 3 Gorffennaf 1877 ym Mlaenyryrfa, Tal-y-sarn, Dyffryn Nantlle, Sir Gaernarfon, yn un o wyth plentyn Hugh Owen a Mary ei wraig. Pan oedd Owain yn ieuanc, symudodd y teulu i Fryn-y-coed yn yr un ardal. Yn 12 oed aeth y llanc i weithio yn chwarel y Gloddfa Glai a 'Cornwall' ar ôl hynny. Pan oedd yn 15 oed cymerodd at yrfa mewn newyddiaduriaeth a bu ar staff olygyddol Y Genedl Gymreig a'r
PARRY, EDWARD (1723 - 1786), prydydd, 'cynghorwr' Methodistaidd, ac emynydd ôl i gorlan yr Eglwys. Yn 1761 symudodd i fyw o Dan y Fron i Fryn Bugad a dychwelyd at y Methodistiaid. Ailymwelodd cynghorwyr y De a'r Gogledd, a daeth Edward Parry, oherwydd ei sêl a'i ddawn, yn gynghorwr pennaf y broydd, a gwahoddwyd ef i efengylu yn Llundain. Yn 1773 cododd gapel ar ei dir yn Nhan y Fron. Yn 1764 cyhoeddodd, gyda 'Twm o'r Nant' a David James, Llansannan, Y Perl Gwerthfawr. Yn
RENDEL, STUART (1834 - 1913), barwn, diwydiannwr, ac aelod seneddol Nghymru. Yr oedd yn gyfaill mynwesol i W. E. Gladstone, a bu mewn cysylltiad agos ag ef pan oedd yn brif weinidog am y tro olaf (1892-4), yr adeg y bu cryn weithgarwch yn y Senedd ynghylch pethau Cymreig. Bu'n gymwynaswr hael i Goleg Prifysgol Cymru, Aberystwyth, gan weithredu fel llywydd o 1895 hyd ei farw: gelwir y gadair Saesneg yno ar ei enw. Yn 1897 prynodd ddarn o dir ar fryn Grogythan, ger
VAUGHAN family Pant Glas, i ' Thomas Vichan ap Robert ap Rice.' Bu'r Thomas Vaughan hwn yn briod ddwywaith, a thardd llinach olynol y Pant Glas o'r ail briodas, a Catherine Conway o Fryn Euryn (profwyd ei hewyllys yn 1588); gan i Wiliam Llŷn. (a fu farw 1580) ganu marwnad iddo, y mae'n rhaid ei fod yntau wedi marw cyn 1580. Ei aer oedd THOMAS VAUGHAN (II), a enwir mewn cywyddau gan ei gâr Thomas Prys o Blas Iolyn; dywedir
WILLIAMS, EDWARD (Iolo Morganwg; 1747 - 1826), bardd a hynafiaethydd hwn, ond yr oedd yn y carchar yng Nghaerdydd yn 1787. Wedi hynny, dychwelodd i Drefflemin. Aeth i Lundain yn 1791, ac yno y bu (ond am un ysbaid byr) hyd 1795. Dyma pryd y dechreuodd egluro athrawiaethau barddas, a chynnal gorseddau derwyddol ar Fryn y Briallu. Daeth i gysylltiad â gwyr a gydymdeimlai â'r chwyldro yn Ffrainc a hefyd ag arweinwyr yr Undodiaid. Dychwelodd i Drefflemin yn 1795, ac yn
WYNN family Bodewryd, ac etifeddion hwnnw o'i wraig Elen ferch Huw Conwy o Fryn Euryn. Mam Huw Gwyn oedd Angharad ferch Dafydd ab Ieuan ap Dafydd, etifeddes plas y Brain, ym mhlwy Llanbedr. Wedi rhoi Bodewryd i'r mab hynaf bu'r rhieni'n byw ym Mhlas y Brain hyd farwolaeth y fam yn 1542. Wedi hynny cymerth Dafydd ap Rhys Anne gweddw Wiliam Siôn ap Rhys, Llinon, a merch Pyrs Stanlai, Ewloe, yn ail wraig. Atgyweiriodd blas

Search results

13 - 20 of 20 for "Fryn"