Dictionary of Welsh Biography

BROCHWEL YSGYTHROG (fl. 550), tywysog llwfrddyn ar yr un amgylchiad. Yn ôl ystori Melangell, santes Pennant, yn cael ei chadarnhau gan Gerallt Gymro, yr oedd ganddo sedd frenhinol yn Amwythig, sedd nas cymerasid hyd yn hyn gan y Merciaid ac a elwid o dan yr enw Cymraeg Pengwern; weithiau dywedir mai dyma'r man y mae castell Amwythig arno yn awr, eithr ar brydiau eraill dywedir mai lle y saif eglwys S. Chad (Hen) yr oedd.
JONES, NANSI RICHARDS (Telynores Maldwyn; 1888 - 1979), telynores . Mus. iddi yn 1977. A hithau bellach yn byw yn y Parc, y Bala, dioddefodd stroc ddiwedd mis Hydref 1979, ac aed â hi i Ysbyty Wrecsam lle bu am rai wythnosau yn atgyfnerthu. Symudwyd hi wedyn i Ysbyty Dolgellau ond gwaethygu a wnaeth yn raddol nes iddi farw ar 21 Rhagfyr 1979 yn 91 mlwydd oed. Fe'i claddwyd ym mynwent Pennant Melangell. Wrth geisio cloriannu ei chyfraniad, dyma yn syml roddodd Nansi
MORGAN, WILLIAM (c.1545 - 1604), esgob a chyfieithydd hyd 1577. Daeth wedyn yn ficer y Trallwng (1575-9), rheithor segurswydd Dinbych (1575-96), ficer Llanrhaeadr-ym-Mochnant (1578-95?), a Llanarmon (1578-95?), rheithor Llanfyllin (1579-1601), ac yn berson Pennant Melangell (1588-95). Gan gymaint gelyniaeth rhai o'i blwyfolion, helynt ddiflas a gafodd yn Llanrhaeadr. Ifan Meredith, o deulu Lloran Uchaf, oedd ei elyn pennaf, ac enynnwyd ei lid gyntaf
RHIRID FLAIDD (fl. 1160) Haer ferch, Generis, mam Rhirid Flaidd. Tybir i Haer gymryd Bleddyn ap Cynfyn, brenin Powys, yn ail ŵr ac o'r herwydd cafodd Gwrgenau diroedd ym Mhowys gan hanner-brawd ei wraig, sef gan y brenin Maredudd. Os ydyw hyn oll yn wir yr oedd Rhirid, y dywedir iddo etifeddu tiroedd ei dad ym Mochnant a Phenllyn (sef yn Pennant Melangell a Rhiwaedog) heblaw tiroedd y fam yn Gest, yn gefnder i Madog ap
RICHARDS, THOMAS (1687? - 1760), clerigwr ac awdur gorau er adeg Fyrsil. Dewiswyd ef yn rheithor y Drenewydd, Sir Drefaldwyn, 1713, yn ganon Llanelwy, 1718, ac yn rheithor segur-swydd Llansannan yn 1720 (a Phennant Melangell, 1725); cafodd reithoraeth Llanfyllin yn 1718 a'i chadw hyd y bu farw a'i gladdu yno yn 1760. Cyfieithodd yn Gymraeg amryw o ganeuon poblogaidd Lloegr, cyhoeddodd farwnad Ladin i'r frenhines Caroline (London, 1737), Pregeth ar S
ROBERTS, CADWALADR (d. 1708/9), bardd o Gwmllech Uchaf, Pennant Melangell, Sir Drefaldwyn. Yr oedd yn gyfoeswr i Huw Morys o Bont-y-meibion yn Nyffryn Ceiriog, a dengys y gerdd ymddiddan rhyngddynt eu bod mewn cysylltiad agos â'i gilydd; ceir copïau lled niferus o'r gerdd hon yn y llawysgrifau. Canodd ryw bum carol plygain, ac argraffwyd un ohonynt yn Blodeu-Gerdd Cymry gan Ddafydd Jones o Drefriw. Cyhoeddwyd ei gerdd ddychan i'r
ROWLAND, THOMAS (1824 - 1884), clerigwr a gramadegydd archddiacon John Williams. Gwnaeth yn dda iawn yno; cyn y diwedd yr oedd yn athro Cymraeg yn yr ysgol, ac yn 1853 cyhoeddodd ei ramadeg Cymraeg. Urddwyd ef yn 1854; ac wedi bod yn gurad yn Llansantffraid Glyn Dyfrdwy ac yn Llanrwst, rhoes yr esgob Short iddo, yn yr ysbaid hynod fyr o ddwy flynedd, reithoraeth Pennant-Melangell a Phenybont-fawr - ac yn 1878 ficeriaeth Rhuddlan. Bu farw yno 17 Ebrill 1884
THOMAS, JOHN (1646? - 1695), clerigwr mab i Thomas Thomas, person Pennant-Melangell. Aeth i Neuadd S. Alban yn Rhydychen yn 1668, 'yn 22 oed,' a graddiodd yn 1672; bu'n ficer Llanbrynmair (1681-9) ac yn rheithor Penegoes (1689-1695); o 1691 hyd 1695 daliai hefyd brebend yn eglwys gadeiriol Llanelwy. Sgrifennodd atebiad i ymresymiadau James Owen ym mhlaid urddau Presbyteraidd - wedi ei farw y cyhoeddwyd hwn, 1711, gan yr esgob George

Search results

1 - 8 of 8 for "Melangell"