Dictionary of Welsh Biography

DAVIES, BEN (1840 - 1930), gweinidog Annibynnol, pregethwr poblogaidd, ac awdur Iwan hefyd dan ei ofal; ac fel ' Davies Trelech ' yr adnabyddid ef yn nyddiau'i boblogrwydd fel pregethwr. Yn 1902 ymadawodd a Threlech â derbyn Ebeneser, Castellnewydd Emlyn, at Gapel Iwan, a rhoes heibio'r olaf eto yn 1918. Cyhoeddodd gyfrol o bregethau, Gair y Cymod, yn 1882, a dilynwyd hwn gan dair arall yng nghwrs y blynyddoedd, sef Y Bywyd Annherfynol, Pyrth Seion, Y Gronyn Gwenith. Cyhoeddodd
HOPCYN, WILIAM (1700 - 1741), bardd peth, sef i ŵr o'r enw ' Will Hopkin ' ganu sen i'r prydyddion yn eisteddfod y Cymer yn 1735. Yn ôl ' Iolo,' yr oedd yn enwog fel bardd serch, ac ef a ddywedodd mai Wil Hopcyn ydoedd awdur y gân ' Bugeilio'r Gwenith Gwyn.' Y mae'n bosibl fod yma gnewyllyn o hen ganu, ond gellir tybied mai ' Iolo ' ei hun piau hi fel cân orffenedig. Tua 1845, dechreuodd ' Taliesin ab Iolo ' adrodd y stori am helyntion
JAMES, Syr DAVID JOHN (1887 - 1967), gŵr busnes a dyngarwr weddill ei fywyd yno ac yn Barcombe yn swydd Sussex. Priododd â Grace Lily Stevens, 24 Ebrill 1924. Er iddo barhau â diddordebau busnes yn y diwydiannau llaeth a phrynu gwenith cofir ef yn arbennig yn berchen tair ar ddeg o sinemâu yn Llundain. Adeiladodd y gyntaf o super-cinemas Llundain a'i hagor yn 1920, sef y Palladium, Palmer's Green. Yn y 1930au gwerthodd bob un ohonynt, ac eithrio Stiwdio 1 a 2
MADDOCKS, ANN (y Ferch o Gefn Ydfa; 1704 - 1727) carwriaeth rhwng Ann a'r bardd ' Wil Hopcyn '), iddo ganu iddi'r gân enwog ' Bugeilio'r Gwenith Gwyn,' ac iddi hithau farw o dor calon. Ymdriniwyd yn drwyadl â'r chwedl hon yn Y Llenor, 1927 a 1928, gan G. J. Williams - gweler hefyd ei lyfr, Traddodiad Llenyddol Morgannwg, 251-9.
TUDUR ALED (fl. 1480-1526), bardd Ganwyd ym mhlwyf Llansannan. Ceir llawer o gopïau o'i ach yn y llawysgrifau, ond ysywaeth, y mae ychydig amrywiadau ynddynt. Ymddengys mai enw ei dad oedd Robert ac mai enw ei daid oedd Ithel a'u bod hwy'n ddisgynyddion i Lywelyn Chwith; dywed Huw ap Dafydd yn ei farwnad i Tudur Aled - ' Ail Iolo, o Lywelyn, Ag o du'r Chwith, gwenith gwyn ' (G.T.A., ii, 728). Ar ochr ei dad, felly, yr oedd y

Search results

1 - 5 of 5 for "Gwenith"