Dictionary of Welsh Biography

DAVIES, JOHN (1860 - 1939), llyfryddwr ac achyddwr Cymreig gofrestri plwyfi Llanbedr-Pont-Steffan, Cellan, Llanddewi-brefi, a Llanddewi Abergwessin (NLW MSS 704-7); casgliad o ffugenwau nas cynhwysir yn yr atodiad i Cardiff Free Libraries: Catalogue of Printed Literature in the Welsh Department, 1898 (NLW MS 8714A); a llawer o achau a nodiadau achyddol.
EDNYFED FYCHAN Llechweddllwyfan, Cellan, a Rhydonnen, Sir Aberteifi (Cal. Pat. Rolls, 1225-32, 271; A History of Carmarthenshire, i, 178; Cal. Fine Rolls, 1327-37, 304; Cal. Inquisitions, vii, No. 418; Bridgeman, Princes of South Wales, 264). Hyd yn oed cyn concwest 1282, felly, yr oedd disgynyddion cynharaf Ednyfed yn ffurfio math o 'bendefigaeth swyddogol' a oedd yn bur gyfoethog; yr oedd y ffaith eu bod yn dal tiroedd a
EDWARDS, DAVID (c. 1660 - 1716), gweinidog Annibynnol Trigai yn Abermeurig, ym mlaen dyffryn Aeron, ac yr oedd yn berchen tai a thiroedd ym mhlwyfi Nantcwnlle a Llanddewibrefi. Yr oedd yn gymydog a chyfaill i'r amaethwr John Jones, Llwyn Rhys, arweinydd ymneilltuaeth yng nghanolbarth Ceredigion. Yr oedd Edwards yn ysgolhaig da, ac ordeiniwyd ef yn weinidog cynorthwyol i David Jones yng Nghaeronnen, Cellan, ac eglwysi eraill y gylchdaith, sef
EVANS, JANET (c. 1894 - 1970), gohebydd a gwas sifil aelod o gyngor Anrhydeddus Gymdeithas y Cymmrodorion. Bu hefyd yn llywydd Cymdeithas Ceredigion Llundain a gwasanaethodd fel is-olygydd Llawlyfr y Gymdeithas, 1936-39 a golygydd am bum mlynedd pan ailgychwynnwyd y cylchgrawn yn 1952. Ar ôl ymddeol i Geredigion bu farw yn ferch weddw 11 Rhagfyr 1970 a chladdwyd ei lludw ym mynwent Capel Erw, Cellan.
EVANS, THOMAS JOHN (1863 - 1932), newyddiadurwr, etc. Ganwyd 2 Rhagfyr 1863 ym mhlwyf Cellan, Sir Aberteifi, mab Evan Evans, Glanrhyd, Llanfair Clydogau, a Jane (Hughes), Pensingrig, Cellan. Wedi bod am gyfnod yn athro yn ysgol ei blwyf genedigol aeth i Lundain yn 1882 i fod yn glerc, ac am hanner canrif bu â chysylltiad clos â bywyd Cymreig y brifddinas. Gwnaeth lawer i roddi bywyd newydd yng nghymdeithasau llenyddol capeli ac eglwysi Cymreig
JONES family Llwynrhys, ei gefnder, Peter Edwards, â Diana ferch David Thomas, Llanrhian. Bu farw 1725 (profwyd ei ewyllys 20 Gorffennaf). Gadawodd ei holl lyfrau Groeg a Lladin i'w nai Timothy Davies. O'i wraig, Mary (bu farw ar y ffordd ger eglwys Cellan ar daith i weld ei merch Mary yn ei chartref newydd ym Mlaenau Cellan, 21 Gorffennaf 1740), bu iddo bum merch - ELIZABETH, MAGDALEN, MARY, SARAH, a RACHEL. Priododd
JONES, DAVID (c. 1630 - 1704?), ficer a ffydd gadarn yn Nuw. Dyna'r bywgraffiad cyntaf ohono. Fe'i cysylltir yn fwyaf arbennig â phlwyfi Cellan, Sir Aberteifi, a Phencarreg, Sir Gaerfyrddin. Cred rhai mai ef oedd hwnnw a ymaelododd yng Ngholeg Eglwys Crist, Rhydychen, 10 Tachwedd 1654, ond y mae gan eraill, yn arbennig David Jones, ficer Llangeler (1661-1680), lawn cystal hawl ag yntau i'r cofnod hwnnw. Cyflwynwyd ef i ficeriaeth
JONES, REES CRIBIN (1841 - 1927), gweinidog (U) ac athro . Hathren Davies, D. J. Williams, T. J. Jenkins, E. O. Jenkins, D. Rhoslwyn Davies, J. Carrara Davies, J. E. Jones, D. Cellan Davies. Tan 1879 bu'n cynnal ysgol ynghyd â gweinidogaethu yn Newton Notais, yng Nghribyn ac yn Llanbedr Pont Steffan. Gwasanaethodd yn Llanbedr Pont Steffan fel 'gŵr cyhoeddus', yn aelod o'r Bwrdd Lleol, Bwrdd Ysgol, a Bwrdd y Gwarcheidwaid. Cymerai ddiddordeb mewn ysbrydegaeth
PHILLIPS, DANIEL MYDRIM (1863 - 1944), gweinidog (MC), addysgwr ac awdur Ganwyd D. M. Phillips yn 1863 ym Mhant-y-gwin, Llan-y-crwys, rhwng Mynydd Cellan ac Afon Twrch, Sir Gaerfyrddin, yn fab Rees ac Elizabeth Phillips. Symudodd y teulu i Ystrafellte lle gweithiodd fel gôf yng ngefail Pontsyll, ger Aberhonddu. Dechreuodd bregethu ac fe'i haddysgwyd yn Nhrecynon, Aberdâr, dan hyfforddiant yr Undodwr Rhys Jenkin Jones ac yng Ngholeg Prifysgol Deheudir Cymru a Mynwy
THOMAS, DAVID WALTER (1829 - 1905), clerigwr Ganwyd 26 Hydref 1829, mab hynaf Evan Thomas o'r Bontfaen, Cellan, Sir Aberteifi, a Margaret ei wraig. Addysgwyd ef yn y Mwmbwls, Abertawe, ac yng Ngholeg Dewi Sant, Llanbedr-Pont-Steffan, ac ymaelododd ym Mhrifysgol Rhydychen o Goleg Iesu, 10 Mehefin 1847. Yr oedd yn ysgolor o'i goleg ac yn 'Powis Exhibitioner.' Cafodd anrhydedd yn y trydydd dosbarth yn y clasuron, a graddio B.A. yn 1851 ac M.A
THOMAS, JOHN (1838 - 1905), ffotograffydd Ganwyd yng Nglan rhyd, Cellan, Sir Aberteifi, 14 Ebrill 1838, yn fab i David a Jane Thomas. Bu'n ddisgybl ac yn ddiweddarach yn ddisgybl-athro yn ysgol Cellan, ac yna yn brentis i ddilledydd yn Llanbedr Pont Steffan. O 1853 i 1863 bu'n gweithio mewn siop ddillad yn Lerpwl, ond gorfodwyd ef gan afiechyd i geisio gwaith yn yr awyr agored fel cynrychiolydd cwmni a werthai bapur ysgrifennu a
WILLIAMS, DAVID MATTHEW (Ieuan Griffiths; 1900 - 1970), gwyddonydd, dramodydd ac arolygwr ysgolion Ganwyd 3 Mai 1900 yng Nghellan, Ceredigion, yn fab i John ac Ann (ganwyd Griffiths) Williams, a brawd iau i Griffith John Williams. Aeth o ysgol gynradd Cellan yn 1911 i ysgol uwchradd Tregaron. Yn arholiad y Dystysgrif Uwch yn 1918 cafodd y marciau uchaf o bawb yng Nghymru mewn cemeg gan ennill i'r ysgol gydnabyddiaeth arbennig. O Dregaron aeth i Goleg Prifysgol Cymru a graddio'n B.Sc. gydag

Search results

1 - 12 of 14 for "Cellan"