Home
Browse
Authors A-Z
Free text search
Cymraeg
Timeline
Twitter
Facebook
Google
Cymraeg
Home
Browse
Authors A-Z
Search
Clear Selections
Gender
Male (464)
Female (31)
Author
Robert Thomas Jenkins (71)
Ray Looker (34)
Thomas Jones Pierce (24)
Robert David Griffith (23)
Evan David Jones (21)
William Llewelyn Davies (20)
John Edward Lloyd (16)
Thomas Richards (14)
D. Ben Rees (10)
David Myrddin Lloyd (10)
David Lewis Jones (8)
Griffith John Williams (8)
Arthur Herbert Dodd (7)
Brynley Francis Roberts (7)
David Jenkins (5)
Enid Pierce Roberts (5)
Ffion Mair Jones (5)
John Dyfnallt Owen (5)
Richard Griffith Owen (5)
Bertie George Charles (4)
Benjamin George Owens (4)
Elwyn Evans (4)
Emyr Gwynne Jones (4)
Griffith Milwyn Griffiths (4)
Rhiannon Francis Roberts (4)
Robert (Bob) Owen (4)
Alun Roberts (3)
David Williams (3)
Edward Morgan Humphreys (3)
Gwilym Arthur Jones (3)
Gomer Morgan Roberts (3)
Glyn Roberts (3)
John Graham Jones (3)
Moelwyn Idwal Williams (3)
Rhidian Griffiths (3)
Thomas John Morgan (3)
Thomas Parry (3)
William Joseph Rhys (3)
Arthur Gray-Jones (2)
Arwyn Lloyd Hughes (2)
Benjamin Hudson (2)
David Ewart Parry Williams (2)
David Gwenallt Jones (2)
David James Bowen (2)
Evan Lewis Evans (2)
Gareth W. Williams (2)
Garfield Hopkin Hughes (2)
Griffith Thomas Roberts (2)
Huw Williams (2)
Ioan Wyn Gruffydd (2)
John Ellis Caerwyn Williams (2)
John Gwynn Williams (2)
John Tudno Williams (2)
Katie Gramich (2)
Mary Auronwy James (2)
Mary Gwendoline Ellis (2)
Richard E. Huws (2)
Richard Thomas (2)
Richard W. Ireland (2)
Stephen Joseph Williams (2)
Thomas Jones (2)
Thomas Oswald Williams (2)
T. Robin Chapman (2)
William Gilbert Williams (2)
Walter Thomas Morgan (2)
Watkin William Price (2)
Abdul-Azim Ahmed (1)
Alun Eirug Davies (1)
Arthur James Roderick (1)
Alan Llwyd (1)
Angela V. John (1)
B. A. Mark Williams (1)
Bryan Boots (1)
Benjamin Bowen Thomas (1)
Christopher Evans (1)
Ceri Davies (1)
David Brayley (1)
David Emrys Evans (1)
David Goronwy Griffiths (1)
Derec Llwyd Morgan (1)
David Peregrine Jones (1)
David Saunders (1)
David Tudwal Evans (1)
David Tecwyn Evans (1)
Elin Angharad (1)
Emrys Wynn Jones (1)
Emrys Owain Roberts (1)
Edgar Phillips (1)
Emrys Peregryn Evans (1)
Edward Tegla Davies (1)
Frank Price Jones (1)
Geraint Bowen (1)
Grahame Davies (1)
Gwilym Evans (1)
Gwenno Ffrancon (1)
Gwyn Jones (1)
Gwyn Jenkins (1)
Gethin Matthews (1)
Gwen Saunders Jones (1)
Gildas Tibbott (1)
Glyn Tegai Hughes (1)
Griffith Thomas Roberts (1)
Gwyneth Tyson Roberts (1)
Hywel David Emanuel (1)
Heini Gruffudd (1)
Herbert Gladstone Wright (1)
Henry Lewis (1)
Helen Myfanwy Ramage (1)
Harold Mostyn Watkins (1)
Huw Thomas (1)
Iorwerth Cyfeiliog Peate (1)
Ivor John Sanders (1)
Idwal Lewis (1)
Idris Llewelyn Foster (1)
Iorwerth Jones (1)
Ioan Phillips (1)
Ieuan Samuel Jones (1)
Ifor Williams (1)
John David Jones (1)
John Daniel Vernon Lewis (1)
John Goronwy Edwards (1)
John K. Bollard (1)
John Lloyd Thomas (1)
John Harris (1)
John Oliver Stephens (1)
John Roberts (1)
Leslie Harries (1)
Llewelyn Gwyn Chambers (1)
Llywelyn Phillips (1)
Lawrence Thomas (1)
Luke Thurston (1)
Marion Löffler (1)
Mair Thomas (1)
Margaret Beatrice Davies (1)
Morris Brynllwyn Owen (1)
Megan Ellis (1)
Meg Elis (1)
Margaret Helen Davies (1)
Meirion Lloyd Davies (1)
M. Paul Bryant-Quinn (1)
Michael Siddons (1)
Matthew W. Day (1)
Nia Hall Williams (1)
Owen Edwards (1)
Prys Morgan (1)
Ruth Gooding (1)
Robert Hyde (1)
Rhys David (1)
Rowan O'Neill (1)
Rosanne Reeves (1)
Stephen Lyons (1)
Thomas Lewis (1)
William Beynon Davies (1)
Walford Davies (1)
William David (Bill) Jones (1)
William Evans (1)
William Hopkin Davies (1)
William Jenkyn Thomas (1)
William Roger Hughes (1)
William Troughton (1)
Category
Crefydd (147)
Barddoniaeth (136)
Llenyddiaeth ac Ysgrifennu (93)
Gwleidyddiaeth a Mudiadau Gwleidyddol (78)
Teuluoedd Brenhinol a Bonheddig (52)
Ysgolheictod ac Ieithoedd (52)
Addysg (48)
Hanes a Diwylliant (46)
Cerddoriaeth (40)
Milwrol (34)
Perfformio (30)
Gwasanaethau Cyhoeddus a Chymdeithasol, Gweinyddiaeth Sifil (27)
Eisteddfod (24)
Cyfraith (21)
Diwydiant a Busnes (20)
Perchnogaeth Tir (19)
Argraffu a Chyhoeddi (12)
Natur ac Amaethyddiaeth (10)
Chwaraeon a Gweithgareddau Hamdden (9)
Celf a Phensaernïaeth (8)
Dyngarwch (8)
Meddygaeth (8)
Gwyddoniaeth a Mathemateg (6)
Economeg ac Arian (5)
Gwrthryfelwyr (4)
Peirianneg, Adeiladu, Pensaerniaeth Forwrol ac Arolygu Tir (3)
Teithio (3)
Y Gofod a Hedfan (2)
Ymgyrchu (2)
Gwladgarwyr (1)
Article Language
Welsh (524)
English (251)
Search results
1 - 12
of
524
for "Hywel Dda"
Free text (
524
)
1 - 12
of
524
for "Hywel Dda"
Display Options
Sorting
Name
Score
Ascending
Descending
Results
12 Result
24 Result
48 Result
1
2
3
›
44
Filters
Display Options
Sorting
Name
Score
Ascending
Descending
Results
12 Result
24 Result
48 Result
1
2
3
4
5
6
»
1
2
3
›
44
HYWEL DDA
(d. 950), brenin a deddfwr
Gelwid ef yn gyffredin yn '
Hywel
Dda
fab Cadell, tywysog Cymru oll,' ac yn Brut y Tywysogion gelwir ef yn 'ben a moliant yr holl Frytaniaid.' Ef oedd yr unig dywysog Cymreig a gyfenwid yn '
Dda
.' Ganed ef tua diwedd y 9fed ganrif; ni wyddys ym mha le. Un o feibion Rhodri Mawr oedd Cadell, a rhan ddeheuol tywysogaeth ei dad a etifeddodd ef, sef Seisyllwg (Ceredigion ac Ystrad Tywi). Gadawodd hi
HYWEL ab EDWIN
(d. 1044), brenin Deheubarth
mab Edwin ab Einion a gor-wyr i
Hywel
Dda
. Pan fu'r cipiwr Rhydderch ap Iestyn farw yn 1033, daeth
Hywel
a'i frawd Maredudd, fel etifeddion hynaf
Hywel
Dda
, yn gydfrenhinoedd Deheubarth. Bu Maredudd farw yn 1035, gan adael
Hywel
i deyrnasu ar ei ben ei hun, ac ar ei ysgwyddau ef y cwympodd y baich trwm o amddiffyn y De yn erbyn y Vikingiaid a chipiwr y Gogledd, Gruffydd ap Llywelyn. Alltudiwyd ef
BLEGYWRYD
(fl. c. 945), awdurdod ar hen gyfreithiau Cymru
Tystia amryw o'r MSS. hynaf o'r cyfreithiau i bwysigrwydd Blegywryd yng ngwaith y cyngor y parodd
Hywel
Dda
ei gynnull yn y Ty-gwyn-ar-Daf yn Nyfed, c. 945. Sonnir am ddewis 13 o ddoethion o blith y cynulliad mawr i drefnu a golygu'r cyfreithiau, a chan mai Blegywryd yw'r unig un ohonynt a grybwyllir wrth ei enw, tebyg mai ef oedd bennaf. Gelwir ef yn ' athro,' 'yr un ysgolhaig doethaf
IAGO ab IDWAL FOEL
(fl. 942-79)
Gyrrwyd ef o Wynedd gyda'i frawd, Ieuaf, gan
Hywel
Dda
pan fu Idwal Foel farw, yn 942, eithr cawsant ddychwelyd pan fu
Hywel
farw yn 950. Dilynodd rhyfel cartrefol a gorchfygwyd Ieuaf yn 969. Carcharwyd Iago yn ei dro yn 979 gan
Hywel
, mab Ieuaf, a daeth
Hywel
yn frenin Gwynedd. Iago yw'r unig Gymro y gellir bod yn weddol sicr ei fod gyda'r isbenaethiaid eraill a blygodd lin i Edgar, yng Nghaer
JENKINS, DAVID ARWYN
(1911 - 2012), bargyfreithiwr a hanesydd Cyfraith Hywel Dda
1976 cyn cynhyrchu The Laws of
Hywel
Dda
ar gyfer cynulleidfa Saesneg yn 1986. Sefydlodd y gweithiau hyn sylfaen ysgolheigaidd ar gyfer astudiaeth, ond arweiniodd diddordebau Dafydd at dros hanner cant o gyfraniadau ar y cyfreithiau canoloesol. Dangosodd rhai ohonynt fod diddordeb Dafydd yn ymarferol yn hytrach na thestunol yn unig; roedd am adnabod y bobl a fuasai'n ymwneud â'r cyfreithiau a gwybod
MAREDUDD ab OWAIN ap HYWEL DDA
(d. 999), brenin Deheubarth
MORGAN HEN ab OWEN
(d. 975), brenin Morgannwg
ŵyr
Hywel
ap Rhys, sylfaenydd llinach newydd yng ngorllewin Morgannwg tua diwedd y 9fed ganrif. Yr oedd Morgan, a ddilynodd ei dad Owain c. 930, yn agos ei gyswllt â pholisi cyfeillgarwch â'r frenhiniaeth Sacsonaidd, a ddilynwyd gan
Hywel
Dda
, a pharhaodd ar delerau da â'r Saeson am ychydig flynyddoedd o leiaf wedi marw
Hywel
. Yn ei ddyddiau ef yr oedd Morgannwg yn cynnwys Gwent unwaith yn rhagor
EDWIN
(d. 1073), arglwydd Tegeingl
(h.y. cymydau Rhuddlan, Coleshill, a Prestatyn), a 'sylfaenydd' un o 'Bymtheg Llwyth Gwynedd.' Bu Tegeingl yn rhan o frenhiniaeth Seisnig Mercia am dros dair canrif, h.y. nes ailgoncweriwyd hi gan Ddafydd ab Owain Gwynedd yn y 12fed ganrif. Mewn rhai achau dywedir fod Edwin yn or-or-wyr i
Hywel
Dda
ac mai Ethelfleda, merch Edwin, brenin Mercia, oedd ei fam. Priododd Iwerydd, chwaer Bleddyn ap
OWEN, ANEURIN
(1792 - 1851), hanesydd ac ysgolhaig Cymreig a golygydd cyfreithiau Hywel Dda
comin. Pan fu John Humffreys Parry farw (1825) rhoddwyd i Owen y gwaith o gwpláu yr hyn a gychwynasid gan hwnnw, sef paratoi argraffiad o gyfreithiau
Hywel
Dda
a chasglu defnyddiau ar gyfer argraffiad o 'Brut y Tywysogion.' Cyhoeddwyd y 'cyfreithiau' yn 1841 - Ancient Laws and Institutes of Wales; Comprising the Laws … by Howel the Good and Anomalous Laws … with an English Translation (London, for the
IDWAL FOEL
(d. 942), brenin Gwynedd
mab Anarawd ap Rhodri Fawr. Dechreuodd deyrnasu yng Ngwynedd yn 916 ac wedi peth gwrthsefyll cydnabu benarglwyddiaeth teyrnas Wessex. Collodd ei fywyd mewn cyrch aflwyddiannus yn erbyn y Saeson yn 942, alltudiwyd ei feibion, a daeth yr awdurdod i ddwylaw ei gefnder,
Hywel
Dda
. Er i ddau o'i feibion, sef Iago ac Ieuaf, gael dychwelyd yng nghwrs amser, trwy fab iau, Meurig, y trosglwyddwyd ei waed
OWAIN ab EDWIN
(d. 1105) Nhegeingl, uchelwr
Dywedid mai meibion oedd ef a'i frawd, Uchtryd, i Edwin ap Gronw (gor-or-ŵyr
Hywel
Dda
) ac Iwerydd, hanner-chwaer Bleddyn ap Cynfyn. Serch i Owain gynorthwyo yr iarll Hugh o Gaer yng nghyrch annhymig hwnnw yn erbyn Gwynedd yn 1098, priododd Angharad, ei ferch, â Gruffydd ap Cynan. Gronw ei fab, oedd tad Christina, ail wraig Owain Gwynedd. Ni ddylid cymysgu rhyngddo â chefnder ei dad, hwnnw hefyd
RHYS ap TEWDWR
(d. 1093)
Wyr Cadell ab Einion ab Owen ap
Hywel
Dda
. Cymerth lywodraeth Deheubarth i'w ddwylo yn 1075 ar farw ei gyfyrder, Rhys ab Owain ab Edwin. Yn 1081 cymerwyd y llywodraeth oddi arno gan Garadog ap Gruffydd, eithr yn nes ymlaen yn y flwyddyn honno, gyda chymorth Gruffydd ap Cynan, fe'i cadarnhawyd mewn meddiant ohoni ar ôl brwydr bwysig Mynydd Carn. Yn yr un flwyddyn aeth William y Concwerwr ar daith
1
2
3
›
44